Жүйкелік және гуморальдік реттелудің механизмдері. Жүйкелік және гуморалдік реттелудің өзара байланысы презентация

Күтілетін нәтиже
жүйкелік және гуморальдік реттелудің механизмдерін түсінеді және сипаттайды;
жүйкелік және гуморалдік реттелудің өзара байланысын түсіндіре алады;
жүйкелік және гуморальдік реттелудің салыстырмалы кестесін жасай алады;
жүйкелік және гуморальдік реттелудің механизмдерінің сызбасын ұсына алады;
жүйкелік және гуморальдік реттелудің механизмдеріне мысал келтіре алады.

Гипоталамус-гипофиздік жүйе
Гипоталамус-гипофиздік жүйе — жүйке жүйесі мен эндокринді жүйе қызметін атқаратын гипофиз бен гипоталамус құрылымынан біріккен жүйе
Гипоталамус-гипофиздік жүйе гипофиздің үш бөлігінен және гипоталамус аймағынан тұрады.
Гипофиздің барлық үш бөлігінің жұмысы гипоталамустың нейросекрециялық жасушалары арқылы бақыланады. Ол жасушалар арнайы гормондар – рилизинг гормондар бөледі.
Рилизинг гормондар гипофиздің алдыңғы бөлігіне келіп түседі.
Рилизинг –гормондардың екі типі бар:
Либерин - бөліп шығаратын (олардың әсерінен аденогипофиз гормондар бөледі)
Статин - тоқтатушы, тежеуші (олардың әсерінен аденогипофиздің гормондар бөлуі тоқтайды)
Гипоталамус-гипофиздік жүйе

Гипоталамус-гипофиздік жүйе гормондары
Гипоталамустың аталған рилизинг –гормондардың екі типінің әсерінен гипофиз бөліктері барлық эндокринді жүйенің жұмысын басқаратын әртүрлі гормондар бөліп шығарады. Тек ұйқы безі мен бүйрекүсті безінің милы қабаты ғана өздерінің жеке реттеу жүйесі бар.
Гипоталамус-гипофиздік жүйе

Ішкі секреция бездері гормонды аз немесе өте көп бөлетін болса,гипоталамус бұл ауытқуды қандағы концентрация арқылы сезеді.
Гипоталамус-гипофиздік жүйе

Гипоталамо-гипофизарная система

Гипофиздік гормондар
Гипофиздің алдыңғы бөлігінен бөлінетін гормондар: соматотроптық СТГ (соматотропин), тиреотроптық ТТГ (тиреотропин), пролактин бағыттаушы гормондары түзіледі.
Гонадотропин атауы (ГТ) екі гормон —фолликула белсендіруші гормон - фоллитропин ФСГ, және лютеиндеуші гормон-лютеиндейтін ЛСГ (лютропин). Жыныс бездерінің жұмысын реттейді.
Кортикотропты гормондар – адренокортикотроптық АКТГ (адренокортикотропин), бүйрекүсті безінің қыртыс қабаты минералдардың алмасуын реттейді.
Гипоталамо-гипофиздік жүйе

Гипофизді тежеп немесе қоздыру арқылы ішкі секреция бездеріне әсер етеді..
Гипоталамустың әсері екі жолмен жүреді.Одан бөлінген нейрогормондар арнайы капиллярлар арқылы гипофиздің алдыңғы бөлігіне келеді. Ал артқы бөлігіне арнайы жүйке талшықтары арқылы әсер етеді.
Гипоталамус-гипофиздік жүйе

Гипофиздік гормон.
Гипофиздің ортаңғы бөлігінде меланотропин (МСГ), терідегі меланиннің түзілуін реттейді.
Нейрогипофиз —вазопрессин (антидиурездік гормон – АДГ) бүйректің несеп жиналатын түтігінде судың қайтадан денеге сіңуін үдетіп, несеп көлемін (диурезді) азайтады, окситоцин, жатыр еттерін жиырылтады, жатырдың жиырылуы, әсіресе толғақ кезінде күшейе түседі. Бұл гормон құрсақтағы нәрестенің тууын тездетеді, сүт түзілуін, оның шығуын үдетеді.
Гипоталамус-гипофиздік жүйе

Тыныс алудың жиілілігін және тереңдігін басқарусыз реттелуі
Жүзеге асады
ЖҮЙКЕЛІК РЕТТЕЛУ
Тыныс алудың жиілілігін және терендігін басқарып реттелуі
Сопақша мидың тыныс алу орталығымен
Үлкен ми сынарлырының қыртысында
Суық сезу, ауырсыну рецепторларына әсер - тыныс адуды тоқтата алады
Өз еркіміз бойынша тыныс алуды жылдамдатып немесе тоқтата аламыз

ГУМОРАЛЬДЫ РЕТТЕЛУ
ТЫНЫС АЛУ ЖИІЛІГІ МЕН ТЕРЕҢДІГІ
ТЕЗДЕТЕДІ
КӨП БОЛУЫ CO2
БАЯУЛАТАДЫ
ЖЕТІСПЕУІ CO2
Қан құрамындағы CO2 азайғандығынан, тыныс алу баяулайды.

Г о р м о н д а р
Гормон ситезделуі. Жалпы сызба
Гипоталамус
Гипофиз
Эндокринная железа
Клетки различных органов и тканей
Эндокринная железа
Рилизинг-факторы (гормоноподобные
выделительные факторы или гипаталамические гормоны)
Гипоталамус
Гипофиз
Нервный или гуморальный раздражитель
(сигнал)

Гипоталамус
Гипофиз (алдынғы бөлігі)
Соматотропный
гормон
СТГ
Адренокортикотроп-ный гормон
АКТГ
Тиреотроп-ный гормон
ТТГ
Гонадотропные гормоны ГТГ
Корковое вещество надпочечников
Щитовидная железы
Трийодтиронин (Т3)
Тироксин (Т4)
Поджелудочная железа (островковые клетки)
Вазопрессин (или АДГ)
Стероидные гормоны
Альдосте-рон
Тестостерон
Сенсорные импульсы из внешней среды
Орталық жүйке жүйесі
Гипофиз (артқы бөлігі)
Окситоцин
Фолликуло-стимулирую-щий гормон ФСГ
Лютеинизи-рующий гормон
ЛГ
Пролактин
Мозговое вещество надпочечников
Протестерон
Инсулин Глюкагон
Соматостатин
Бірінші реттік нысан
Адреналин
Эстрадиол
Екінші реттік нысан
Гипаталомические гормоны
Многие ткани
Мыщцы, печень
Репродуктивные органы
Молочные железы
Печень, мышцы
Артериолы
Почки
Гладкие мышцы, молочная железа
Соңғы нысан
Паращи-товидная железа
Паратгормон
Кости, почки, ЖКТ

ГОРМОНЫ
гипофиза (передняя доля)
Тропные гормоны:
Аденортикотропный гормон (АКТГ)
Гонадотропные гормоны: Фолликулостимулирующий гормон (ФСГ), Лютеинизирующий гормон (ЛГ), Пролактин (или лактотропный гормон)
Тиротропный гормон (ТТГ)
Соматотропный гормон (СТГ)
Интермедин или меланоцитстимулирующий гормон (МСГ)
Вырабатывает гормоны:
Клетки-мишени:
коры надпочечников
половых желез
щитовидной железы
Регулирует секрецию коры надпочечников
Регулирует секрецию половых желез
Регулирует секрецию щитовидной железы
Регулирует рост
Регулирует кожную пигментацию
Действие:
К содержанию
Синтез гормонов

Функциональные заболевания
Недостаток или избыточная секреция гормонов гипофиза приводит к следующим функциональным заболеваниям.
Соматотропный
гормон
СТГ
(гормон роста)
Вазопрессин или антидиуретический гормон (АДГ)
При гиперфункции гипофиза у взрослых увеличиваются отдельные части тела (руки, ноги, язык, нос и другие). Это – АКРОМЕГАЛИЯ.
Функциональные заболевания:
-
ГИГАНТИЗМ (у детей)
К содержанию

Гипофиз гормоны (артқы бөлігі)
Окситоцин
Вазопрессин немесе антидиуретикалық гормон (АДГ)
Гормон түзеді:
Жатыр бұлшықетінің жиырылуын тездетеді, сүт бөлінуін реттейді.
Регулирует содержание воды в собирательных трубочках почек и уменьшает тем самым диурез. Вызывает сокращение гладких мышц артериол. Повышает кровяное давление
почечные канальцы, артериолы
Әсері:
Әсер ететін жасушалар:

ГОРМОН
қалқанша безі
Трийодтиронин (Т3)
Тироксин (Т4)
Тиреокальцитонин (ТТГ)
Гормондар түзіледі
Әсер ететін жасушалар:
Бүйрек, сүйек
Кальций және фосфор алмасуын реттейді. Кальцийдің қан құрамындағы азайуын. Кальцийдін сүйекке тасмалдауын реттейді.
Кретинизм, микседема
Базедова болезнь
Трийодтиронин (Т3),Тироксин (Т4)
Бауыр жасушалары, ұлпалар, миокард
Нәруыздың ыдырауын басқару. Негізгі зат алмасу және биологиялық тотықсыздануын белсендіруі.
Әсері:
Аурулар:
+
-

Гормондардың химиялық құрамына байланысты бөлінуі: полипептидті (гормондар гипоталамус, гипофиз, ұйқы безі); аминқышқылды(тироксин, трийодтиронин, адреналин, норадреналин); стероидтар(жыныс және бүйрекүсті безінің қыртыс қабатының гормондары).
Гормондар