Шеміршек. Жасқа байланысты гистологиясы презентация

Жоспар
I.Кіріспе.
II.Негізгі бөлім:
а) Шеміршектің түрлері
ә) Шеміршектің жасқа байланысты өзгеруі.
б) Шеміршектің регенерациясы.
III.Қорытынды.
IV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Шеміршек тіндерінің дамуы
Шеміршек тіні мезенхимадан дамиды, даму барысында алдымен:
Бағаналы
Жартылай бағаналы
Прехондробласт
Хондробласт
Хондроцит
Хондроклас

Гиалинді шеміршек

Шеміршектің жасқа байланысты өзгеруі
Ағзадағы шеміршек тіні жасқа байланысты құрамындағы протеогликандарының концентрациясын азайтып, гидрофильдік қасиетін төмендетеді. Хондриобласттардың бөлінуі бәсеңдеп, жас хондроциттердің пайда болуы азаяды. Цитоплазмасында органеллалары азайып, ферменттердің белсенділігі төмендейді. Шеміршек құрамындағы хондриокластары көбейеді. Бұлардың негізгі қызметі аралық заты мен жасушаларының дистрофиялық өзгерістеріне қатысады. Тіршілігін жойған хондриоциттердің орнындағы лакуналар аморфты зат пен коллаген фибриллаларымен толады. Шеміршекке кальций тұздары шөгіп, түсі өзгеріп, қатайып, тез сынғыш келеді.Аталған өзгерістерге байланысты шеміршекке қан тамырлары өтіп, шеміршек сүйекке айналып та кетеді.

Регенерациясы
Шеміршек тінінің қалпына келуі шеміршектің түріне және оның орналасқан мүшесіне байланысты. Шеміршек үсті қабығы бар шеміршек хондрогенді жасушалардың көбеюі және дифференциялануы және олардың жаңадан түзілген жасушааралық затының есебінен қалпына келеді. Буын шеміршегінде қабық болмайды, сондықтан оның регенерацияға қабілеті хондроциттердің жасушааралық заттарды өндіруімен шектеледі. Сонымен қатар жоғарғы (беткейлік) табақшаның хондроциттерінің аздап бөлінуі мүмкін.

Қорытынды
Шеміршектің құрамында хондроциттер мен хондропласттар және өте көп жасушааралық заты орын алады.Шеміршек тінінің құрамында 70-80% су,10-15%органикалық зат пен 4-7% тұздар болады.Шеміршектегі құрғақ заттың 70%-коллаген.Шеміршек тінінде қан тамырлары болмайды,қоректену,шеміршек қабы арқылы өтеді.Шеміршек тіні мезенхимидан дамиды.

Пайдаланылған әдебиеттер
1. Абильдинов Р.Б., Аяпова Ж.О., Юй Р.И. Атлас по гистологии, цитологии и эмбриологии /. – Алматы: Эффект, 2006. - 416 с.
2. Юй Р.И., Абильдинов Р.Б. Атлас микрофотографий по гистологии, цитологии и эмбриологии для практических занятий.-Алматы,- 2010.-232 с.
3. Гарстукова Л.Г., Кузнецов С.Л., Деревянко В.Г. Наглядная гистология (общая и частная): Учеб. пос. для студентов мед. вузов / М. : Мед. информ. агентство, 2008. - 200 с.
4. Бойчук Н.В. и др. Гистология: Атлас для практических занятий / - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2008. - 160 с. 50
5. Данилов Р.К. Гистология. Эмбриология. Цитология: Учебник для студентов мед. вузов / М. : Мед. информ. агентство, 2006. - 456 с.
6. Ажаев С.А. Гистология-1 (екі бөлімді оқулық). І бөлім: Цитология және адам эмбриологиясы.- Түркістан: «Тұран», 2011.-201б.
7. Аяпова Ж.О. Цитология, эмбриология және гистология : Оқу құралы- Алматы: Кітап, 2007. - 288 с
8. Нұрышев Мұхит. Гистология және эмбриология негіздері: Оқулық- Алматы : Карасай, 2007. - 272 с
9. Аяпова Ж.О., Н.М. Тусупова. Гистология-1 пәнә бойынша тесттер жиынтығы (оқу құралы).- Алматы,- 2009.-378 б.