Жай суперфосфатты жетілдіру процесі презентация

ЖОСПАР
Фосфор тыңайтқыштары
Жалпы мағұлматтар
Жай суперфосфат өндірісінің техникалық сызбасы
Өндіріс үлгісі
Жетілдіру процесі

Фосфор тыңайтқыш өндірісінің қайнар көздері
– фосфорит Ca3(PO4)2
– апатит Ca10(PO4)6(OH)2
Фосфор тыңайтқыштары ерігіштігіне қарай келесі топтарға бөлінеді
● суда еритін
● цитратты-лимон қышқылында еритін
● нашар еритін
ФОСФОР ТЫҢАЙТҚЫШТАРЫ

ФОСФОР ТЫҢАЙТҚЫШТАРЫ
Фосфор тыңайтқыштары – құрамында фосфоры бар тыңайтқыштар.
Оларға:
Жай суперфосфат
Қос суперфосфат
Аммофос
Дифммофос
Фосфорит ұны
Калий орто және метафосфаттары

ФОСФОР ТЫҢАЙТҚЫШТАРЫ
Жай суперфосфат - Са(H2РO4)2• H2O + 2СаSO4 • 2H2O құрамында P2O5 –тің 10-20,5% мөлшері бар.
Түйіршіктеліп өндіріледі,сұр және ашық сұр түсті,өзіне тән қышқылдық иісі бар.
Қос суперфосфат - Са(H2РO4)2• H2O құрамында
P2O5 –тің 43-49 % мөлшері бар.Түр сипаты мен ішкі құрылысы жай суперфосфатқа ұқсайды,тек құрамында кукірт болмайды.

ЖАЙ СУПЕРФОСФАТ
Кемшілігі:
● P2O5 19-25% шоғыры
●
Құрамында СaSO4 көп
Артықшылығы:
●
Арзан

ҚОС СУПЕРФОСФАТ
● P2O5 42-50% шоғыры
●
Суда жақсы ерйді
Артықшылығы:

ЖАЙ СУПЕРФОСФАТ
Жай суперфосфат арзан және көп тараған фосфорлы тыңайтқышқа жатады. Оны барлық өсiмдiктер мен жер қыптыстарына тiкелей немесе қоспа түрiнде қолдануға болады.
Жай суперфосфат сыртқы түрiне қарай үгiтiлгiш ұнтақ немесе жұмырландырылған өнiм, түсi қоңырдан ашық қоңыр, ақ, кейде күңгiрт қоңыр түстi болып құрамында аздаған мөлшерде сұйық фазалы заттар кездеседi.
Суперфосфат монокальцийфосфат Ca(H2PO4)2⋅H2O және CaSO4 тұрады.
Жай суперфосфат фосфат шикізатын күкірт қышқылымен ыдырату жолмен алынады. Ол. 65-72% қатты, 28-35% сұйық заттардан тұрады. Қатты күйлерінде кальций, магний, темір, алюминийфосфаттары, кальций сульфаты, ыдырамайтын минералдар жатады. Сұйық күйлері фосфор қышқылымен қаныққан дигидрофосфат кальцийден тұрады. Жай суперфосфаттың сапасын ондағы сіңірімді түрдегі Р2О5-тың мөлшері арқылы бағалайды. Бастапқы шикізат түріне қарап, жай суперфосфаттың сіңірімді Р2О5 түрі 14 пен 21 %-тің аралығында болады.

Фосфорит
Араластыру
τ- 2 – 3 мин
H2SO4 - 68%
пульпа
Суперфосфат
камерасы
HF
SiF4
Суперфосфат
Камерасы
τ- 1 – 2,5 сағат
шаң
Абсорбция
H2 Si F6
Қоймада жетілдіру
τ- 2 – 3 апта. (h=6-10 м)
СаCO3
Барабанды гранулятор
Барабанды кептіргіш
Дайын өнім
(жай суперфосфат)

ЖЕТІЛДІРУ ПРОЦЕСІ
Суперфосфатты жетілдіру үшін өндірістік жағдайда қоймаға баратын ЖСФ-ты транспортер арқылы шашыратқышқа беріледі.
Содан кейін шашыратылған суперфосфатты қоймада ұйінділейді.Осы үйінді 2-3 апта ішінде кем дегенде 2-3 рет грейферлік крандармен немесе эксковаторлармен араластырылып отырады.
Осындай салқындату кезінде оның құрамында Са(H2РO4)2•H2O мөлшері артады,ал ЖСФ-тың пассивтеуші сыртқы қабатын құрайтын түзілуі
Ca HPO4 томендейді

CaF2 + H2SO4 = CaSO4 + 2HF,
4HF + SiO2 = SiF4 + 2H2O,
SiF4 + 2HF = H2SiF6.
ПРОЦЕСТЕ ЖУРЕТІН ЖАНАМА РЕАКЦИЯЛАР

1 – күкірт қышқылын жинағыш, 2 – транспортерлер, 3 – салмақтық ролик, 4 – элеватор, 5 – шенектер, 6 – ленталы дозатор, 7 – араластырғыш, 8 – балқу таразысы, 9 – суперфосфат камерасы, 10 – фрезер, 11 – суперфосфатты шашыратқыш, 12 – қысымды бактер, 13 – қышқылды араластырғыш, 14 – газды ажыратқыш, 15 – концентрацияны өлшегіш, 16 – саңылаулы шығын өлшегіш.
Үздіксіз әдіспен суперфосфат өндіру үлгісі

Пайдаланылған әдебиеттер
1) Позин М.Е. и др. Технология минеральных солей (удобрений,пестицидов,промышленных солей,оксилов и кислот), ч. II.Изд.3-е, пер. И доп., изд-во “Химия”, 1970, стр. 1558, табл. 122, рис. 461.
2) Позин М.Е. и др. Технология минеральных солей и удобрений. –Л.: Химия, 1970. Стр – 1558.
3)А.Анарбаев, Ш.Молдабеков, У.Бестереков, К.Жантасов, Минералды тыңайтқыштар технологиясы. Алматы 2001.