Радиоактивтілік. Сәуле шығару. Элементар бөлшектерді тіркеу мен бақылау әдістері презентация

Содержание

Слайд 2

Сабақтың мақсаты:

Атом құрылысы жөніндегі білімді тереңдету;
Радиоактивтілік туралы түсінікті қалыптастыру;
α-, β-, γ-сәулелерінің

Сабақтың мақсаты: Атом құрылысы жөніндегі білімді тереңдету; Радиоактивтілік туралы түсінікті қалыптастыру; α-, β-,
табиғатымен таныстыру.
Элементар бөлшектерді тіркеу мен бақылау әдістерімен танысу.

Слайд 3

26 ақпан 1896 жыл француз физигі Анри Беккерель

26 ақпан 1896 жыл француз физигі Анри Беккерель

Слайд 4

1898 жыл, ерлі-зайыптылар Мария және Пьер Кюрилер

Өздігінен сәуле шығару құбылысын радиоактивтілік

1898 жыл, ерлі-зайыптылар Мария және Пьер Кюрилер Өздігінен сәуле шығару құбылысын радиоактивтілік деп
деп атады.
Торийдің өздігінен сәуле шығаратынын дәлелдеді.
Жаңа радиоактивті 2 элементті – полоний мен радийді ашты.

Слайд 5

1903 жыл Эрнест Резерфорд

1903 жыл Эрнест Резерфорд

Слайд 6

α-сәулесі – бұл α-бөлшектерінің ағыны, яғни гелий ядросы болып табылады.

α-сәулесі – бұл α-бөлшектерінің ағыны, яғни гелий ядросы болып табылады.

Слайд 7

β-сәулесі – бұл электрондар ағыны болып табылады, вакуумдегі жылдамдығы жарық жылдамдығына

β-сәулесі – бұл электрондар ағыны болып табылады, вакуумдегі жылдамдығы жарық жылдамдығына жақын келеді.
жақын келеді.

Слайд 8

γ-сәулесі – бұл электромагниттік сәуле кванттарының ағыны

γ-сәулесі – бұл электромагниттік сәуле кванттарының ағыны

Слайд 9

Тіркеу әдістері:

1) Гейгер санағышы
2) Вильсон камерасы
3) Көпіршікті камера
4) Қалың қабатты фотоэмульсия

Тіркеу әдістері: 1) Гейгер санағышы 2) Вильсон камерасы 3) Көпіршікті камера 4) Қалың қабатты фотоэмульсия әдісі

әдісі

Слайд 10

Элементар бөлшектерді тіркеу және бақылау әдістері

Гейгер
санағышы

Вильсона
камерасы


Көпіршікті
камера

Қалың қабатты
фотоэмульсия

Элементар бөлшектерді тіркеу және бақылау әдістері Гейгер санағышы Вильсона камерасы Көпіршікті камера Қалың қабатты фотоэмульсия

Слайд 11

Гейгер санағышы

Санағыш жұмысы ионизация соққысына негізделген.

1908 жылы жасап шығарылған

Гейгер санағышы Санағыш жұмысы ионизация соққысына негізделген. 1908 жылы жасап шығарылған

Слайд 12

Гейгердің газразрядты санағышы

+

-

R

Күшейткішке

Шыны трубка

Анод

Катод

Газразрядты санағышта цилиндр түріндегі катод пен цилиндр осі

Гейгердің газразрядты санағышы + - R Күшейткішке Шыны трубка Анод Катод Газразрядты санағышта
арқылы өтетін жіңішке талшық түрінде анод бар. Анод пен катод аралығындағы кеңісік арнайы газ қоспасы(аргон немесе неон) арқылы толтырылады. Катод пен анод арасында 1500 В-тық кернеу туындайды. Санағыш жұмысы иондардың соққысына негізделген.

Слайд 13

Санағыштың қолданылуы

Гейгер санағышы негізінен фотондар мен y- кванттарын тіркеу үшін қолданылады.

Санағыштың қолданылуы Гейгер санағышы негізінен фотондар мен y- кванттарын тіркеу үшін қолданылады. Санағыш

Санағыш оған кеп түскен электрондарды түгелге жуық тіркейді.
Күрделі бөлшектерді тіркеу қиын.

Слайд 14

Гейгер санағышы (брелок) -гамма-сәулесін, бета, жылдам-нейтрондық ағындар мен рентген сәулесін анықтайды

Гейгер санағышы (брелок) -гамма-сәулесін, бета, жылдам-нейтрондық ағындар мен рентген сәулесін анықтайды (75 мР/сағ).
(75 мР/сағ).

Слайд 15

Вильсона камерасы

Вильсон камерасы – судың немесе спирттің қанығуға жақын

Вильсона камерасы Вильсон камерасы – судың немесе спирттің қанығуға жақын буымен толтырылған герметикалық
буымен толтырылған герметикалық жабық ыдыс.

1910-1912 жылдар аралығында жасап шығарылған

Слайд 16

Вильсон- ағылшын физигі, Лондондық королдік қоғамның мүшесі.
1912 жылы зарядталған бөлшектерді

Вильсон- ағылшын физигі, Лондондық королдік қоғамның мүшесі. 1912 жылы зарядталған бөлшектерді тіркеуге және
тіркеуге және фотосуретке түсіруге мүмкіндік беретін құрылғы жасап шығарды. (Нобель сыйлығын 1927 жылы алды).

Слайд 17

Вильсон камерасы

Шыны
пластина

поршень

вентиль

Вильсон камерасын
микродүние «терезесі»
ретінде атауға болады.

Вильсон камерасы Шыны пластина поршень вентиль Вильсон камерасын микродүние «терезесі» ретінде атауға болады.

Слайд 18

Егер бөлшектер камераға кеп түссе, онда жолында су тамшылары пайда болады.

Егер бөлшектер камераға кеп түссе, онда жолында су тамшылары пайда болады. Бұл тамшылар
Бұл тамшылар ұшып өткен бөлшектің көрінетін ізін (трек) қалдырады. Егер камераны магнит өрісіне орналастыратын болсақ, онда тректің қисаюына қарай бөлшектің зарядының таңбасы мен энергиясын анықтауға болады. Ал бөлшектің ұзындық бірлігі мен тамшы санына қарай бөлшектің жылдамдығын, тректің қалыңдығына қарай бөлшектің зарядының шамасы мен массасын анықтауға болады.

Слайд 19

Қалың қабатты фотоэмульсия әдісі

1928 жылы физиктер А.П. Жданов пен Л.В. Мысовский

Қалың қабатты фотоэмульсия әдісі 1928 жылы физиктер А.П. Жданов пен Л.В. Мысовский жасап шығарған.
жасап шығарған.

Слайд 20

Фотоэмульсияда көптеген мөлшердегі бромды күмістің микроскопиялық кристалдары бар. Зарядталған шапшаң бөлшек

Фотоэмульсияда көптеген мөлшердегі бромды күмістің микроскопиялық кристалдары бар. Зарядталған шапшаң бөлшек кристалды тесіп
кристалды тесіп өтіп, бромның жеке атомдарынан электрондарды жұлып әкетеді. Осындай кристалдардың тізбекшесі жасырын кескін туғызады. Өңдегеннен кейін бұл кристалдардағы металл күміс қайта қалпына келеді де, күміс дәннің тізбекшісі бөлшектердің трегін түзеді. Тректің ұзындығы мен жуандығына қарап, бөлшектің энергиясы мен массасын бағалауға болады.
Бұл әдістің артықшылығы оны көмегімен бөлшектердің уақытқа байланысты жойылып кетпейтін ізін (трек) алуға болады.

Слайд 21

Зарядталған бөлшектер қозғалыстың көрінбейтін ізін тудырады.

Тректің ұзындығы мен қалыңдығына қарай

Зарядталған бөлшектер қозғалыстың көрінбейтін ізін тудырады. Тректің ұзындығы мен қалыңдығына қарай бөлшектің массасы
бөлшектің массасы мен энергиясын анықтауға болады.

Фотоэмульсия үлкен тығыздыққа ие,
Сондықтан тректер қысқа болып келеді.

Слайд 22

Көпіршікті камера

1952 жылы Д.Глейзер (АҚШ) жасап шығарған

Көпіршікті камера 1952 жылы Д.Глейзер (АҚШ) жасап шығарған

Слайд 23

Бастапқы күйде камерадағы сұйықтың температурасы атмосфералық қысымдағы қайнау температурасынан жоғары

Бастапқы күйде камерадағы сұйықтың температурасы атмосфералық қысымдағы қайнау температурасынан жоғары болғанына қарамастан оны,
болғанына қарамастан оны, қайнап кетуден сақтайтын жоғары қысымда тұрады. Қысымды кенет төмендеткенде сұйық зат қыздырылған күйде келеді де, біраз уақыт орнықсыз күйге түседі. Дәл осы уақытта ұшып өтетін зарядталған бөлшектер арқасында бу көпіршіктерінен тұратын тіректер пайда болады. Сұйық ретінде негізінен сұйық сутегі мен пропан пайдаланылады. Көпіршікті камераның жұмыстық циклы -0,1 секундқа жуық. Вильсон камерасымен салыстырғанда көпіршікті камера үлкен энергиялы бөлшектерді тіркей алады.

поршень

Көпіршікті камера

Имя файла: Радиоактивтілік.-Сәуле-шығару.-Элементар-бөлшектерді-тіркеу-мен-бақылау-әдістері.pptx
Количество просмотров: 60
Количество скачиваний: 0