Туберкулездің клиниккалық жіктелуі презентация

Жоспар:
Туберкулезге сипаттама.
Біріншілік туберкулез.
Гематогенді туберкулез.
Екіншілік туберкулез.
Туберкулездің асқыну түрлері.

Сипаттама.
Туберкулез- созылмалы инфекциялы сырқат, ол өкпеде және басқа ағзаларда өзіне тән белгілі бір өзгерістердің дамуымен сипатталады. Туберкулез латынша-tubercula – томпақ,бұдыр деген мағынаны білдіреді. Туберкулез қазіргі күнге дейін кең тараған жұқпалы аурулардың бірі болып отыр. БДҰ мәліметтері бойынша дүние жүзіндегі туберкулезбен ауыратын адамдар саны 15-20 млн.

Біріншілік туберкулез
Организм туберкулез инфекциясымен алғаш рет кездескенде пайда болады. Әдетте ол әлсіз балаларда және әртүрлі созылмалы сырқаттармен ауыратын ересек кісілерде кездеседі.
3 құрамнан тұрады:
Алғашқы ошақ (алғшқы аффект);
Әкетуші лимфа тамырларының қабынуы(лимфангит);
Аймақты лимфа бездерінің қабынуы(лимфаденит);

Біріншілік туберкулездің өкпедегі көрінісі және рентгенограммасы.

Біріншілік туберкулез құрамдары
Алғашқы аффект әдетте өкпенің ііі сегментінде, плевра астында пайда болады.
Лимфа тамырларын бойлай туберкулез төмпешіктері – туберкулезді лимфангит пайда болады.
Аймақтық лимфа бездерінде алғашында реактивті арнайы емес экссудативті реакция дамиды, олар тез арада некрозбен және казеозды лимфаденитпен алмасады.

Гематогенді туберкулез
Біріншілік туберкулезден кейін дамитын құбылыс . А.И.Струковтың жіктеуі бойынша гематогенді туберкулездің:
Генерализацияланған
Өкпе зақымдануының басымдығымен сипатталатын
Өкпеден тыс ағзалардың зақымдануымен сипатталатын түрлерін ажыратады.

Туберкулездің аса қауіпті асқыну түрлерінің біріне туберкулезді менингит жатады. Әдетте мидың қабықтарының төменгі бөлігі қабынып қалыңдап, сарғыш-жасыл түрге кіреді, кейде осы жерде туберкулез төмпешіктері көрінеді.
Сирек жағдайларда мида көптеген туберкулема ошақтары пайда болып, олардың көлденеңі 2-3см-ге жетеді. Клиникада ми ісігінің белгілерімен көрінеді.

Екіншілік туберкулез.
Біріншілік туберкулезден жазылған, осы ауруға қарсы шартты иммунитеті бар адамдарда дамиды. Бұл өкпе туберкулезі.2фактор әсер етеді:
Біріншісі- сытқы фактор. Туберкулез суперинфекция түрінде яғни организмге туберкулез инфекциясы түскенде дамиды.
Екіншісі- ішкі фактор. Туберкулез организмге ішкі ошақтарда “қалғып” жатқан біріншілік туберкулезден қалған инфекцияның қайта қозуынан дамиды.

Клиникалық жіктелуі
1) Тыныс алу ағзаларының туберкулезі
2) Ми қабығы мен орталық нерв жүйесінің туберкулезі
3) Басқа ағзалардың туберкулезі
4) Милиарлы туберкулез

Тыныс алу ағзаларының туберкулезі
Біріншілік туберкулезді кешен
Кеуде ішілік лимфа бездерінің туберкулезі
Өкпенің диссеминирлі туберкулезі
Өкпенің ошақты туберкулезі
Өкпенің инфильтративті туберкулезі
Казеозды пневмония
Өкпе туберкулемасы
Өкпенің фиброзды – кавернозды туберкулезі
Туберкулезді плеврит
Циррозды туберкулез
Бронх, кеңірдек, жоғарғы тыныс алу жолдарының ( мұрын, ауыз қуысы, жұтқыншақ ) туберкулезі
Кәсіптік өкпе ауруларымен қосарланған тыныс алу ағзаларының туберкулезі

Ошақты туберкулез.

Казеозды пневмония

Өкпе кесіндісіндегі фиброзды-каверналы туберкулез.

Ми қабығы мен орталық нерв жүйесінің туберкулезі
Туберкулезді менингит – бас мидың жұмсақ қабығының қабынуы. Бұл ауру туберкулез инфекциясы көп таралған аймақта тұратын адамдар арасында жиі жиі кездеседі. Туберкулезді меменгитпен кез келген жастғы еркек те әйел де ауыра береді. Туберкулезге қарсы жүйелі вакцинация мен ревакцинация арқасында балалар арасында бұл ауру таралу жиілігі өте төмен.

Туберкулезді менингит

Басқа ағзалардың туберкулезі
Ішек, іш перде және шажырқай лмфа бездерінің туберкулезі
Сүйек және буын туберкулезі
Несеп жыныс ағзаларының туберкулезі
Көз туберкулезі
Тері туберкулезі

Ішектердің туберкулезі - әдетте өкпе туберкулезінің, құрсақ қуысындағы лимфа бездерінің және басқа мүшелертуберкулезі үдеуі кезінде пайда болады.
Өкпеден тыс ағзалар туберкулезі ішінде жиірек кездесетін түррі – көз туберкулезі. Аурудың бұл түрі барлық жастағы адамдарда кездеседі. Көз туберкулезінің көздің туберкулезді – аллергиялық зақымдануы және көздің көщінді туберкулезі деп аталатын түрлері бар.
Тері туберкулезі – туберкулездің өте сирек кездесетін түрі, оған клиникалық көрінісі, патоморфологиялық және патогенезә бойынша ТМБ тудыратын әртүрді үрдістер жатады.

Милиарлы туберкулез
Туберкулездің милиарлы формасында бактериялар қанның ағысы арқылы барлық ошақтарына таралады. Милиарлы деп те аталу себебі, қанда бактериялар құстың қоректенетін дәніндей козге анық көрініп тұрад.