Безнең яшел дусларыбыз презентация

Хәерле көн, агачлар!
Хәерле көн, кошлар!
Хәерле көн, табигать!
Хәерле көн, балалар!

Тема: Безнең яшел дусларыбыз

АК ЧӘЧӘК РОМАШКА
Майдан алып көзгә кадәр чәчәк ата, күпләп чәчәк атуы – июньдә, күпләп җимеш бирү вакыты – июльдә-августта.
Ак чәчәк тамак, эч авыруларын һәм яраларны дәвалаганда ярдәм итә.
Цветёт начиная с мая до осени, обильное цветение – в июне, созревает в июле-августе.
Помогает при болезнях горла, болях в животе и лечении ран.

(МАТЬ-И- МАЧЕХА)
Апрель-майда чәчәк ата, җимешләре май-июньдә өлгерә.
Дару итеп яфраклары һәм чәчәк кәрзиннәре кулланыла. Яфраклар төнәтмәсен һәм кайнатмасын үпкә авыруларыннан файдаланалар.
Цветёт с апреля по май, семена поспевают в мае-июне.
В качестве лекарства применяются листья и цветы. Настойку используют при болезни легких.
ҮГИ-АНА ЯФРАГЫ

КЫЧЫТКАН
(крапива)
Июньнән көзгә кадәр чәчәк ата, орлык июльдә өлгерә.
Медицинада дару үсемлеге итеп 17 гасырдан ук яфрагын файдаланалар. Кычыткан яфрагы кан агуны туктату өчен, анемиядән, ашказаны-эчәк авырулары булганда кулланалар.
Цветёт до осени, семена поспевают в июле.
Начиная с 17 века в медицине использовали лист как лекарственное растение. Применяют как кровоостанавливающее средство, при анемии, болезнях желудочно-кишечного тракта.

САРЫ МӘТРҮШКӘ
Июнь-августта чәчәк ата, август-сентябрьдә җимешләре өлгерә.
Медицинада үләне кулланыла. Аларны ашказаны-эчәк тракты авыруларыннан, колитлардан эчәләр. Пешүләрдән, стоматитлардан файдаланалар.
Цветёт с июля по август, в августе-сентябре поспевают семена.
В медицине используется трава растения. Их пьют при заболеваниях желудочно-кишечного тракта, колитах. Используют при ожогах, стоматитах.
(ЗВЕРОБОЙ)

ГАДИ МӘТРҮШКӘ
(ДУШИЦА)
Июнь-августта чәчәк ата, август-сентябрьдә җимеш бирә.
Дару итеп үләнен файдаланалар. Йокысызлыктан, аппетитны ачу өчен, гастриттан файдаланалар.
Цветёт с июля по август, в августе-сентябре даёт семена.
Как лекарство используется трава. Используют при бессоннице, для повышения аппетита, при гастрите.

БАКА ЯФРАГЫ
(ПОДОРОЖНИК)
Майдан-сентябрьгә кадәр чәчәк ата, җимешләре июльдән өлгерә.
Медицинада яфраклары кулланыла. Яфракларыннан ясалган сыек ботканы яраларга, шешләргә, сөялләргә, экземаларга ябалар. Төнәтмәсен бронхит, бронхиаль астма, туберкулёздан файдаланалар.
Цветёт с мая по сентябрь, семена поспевают в июле.
В медицине используются листья. Кашицу из листьев накладывают на раны, опухоли, бородавки и экземы. Настойку используют при бронхите, бронхиальной астме, коклюше, туберкулёзе.

Сораулар:
Мәче нинди үләнне ярата?
Нинди агулы үләннәрне бер ук вакытта дару үләннәре итеп тә файдаланалар?
Тән пешкәндә нинди үсемлекне кулланалар?
Дару үләннәрен ничек җыярга?

Энҗе чәчәк (ландыш)
Энҗе чәчәкнең җимешләре агулы була.

Тилебәрән орлыгы (үләне) – белена

Песи үләне (Валериана)

Канлы үлән (чистотел)
Агулы үлән дип исәпләнелә. Исе баш авырту, укшыту, сыгынтысы тән тиресенең пешүен китереп чыгарырга мөмкин. Әбиләребез аннан сөялләрне(бородавки) бетерү өчен файдаланган.

Дәфтәрләрдә эш. ( 113 бит., № 1-3)
(Ситуатив күнегү)
Кура җиләге белән кычыткан җаңлансалар,
нәрсә турында сөйләшерләр иде?

Исеңдә тот!
Чәчәкләрне өзмәскә!
Үсемлекләрне тамыры белән йолкымагыз!
Үләннәрне таптамаска!
Урманны чүпләмәскә!
Дару үләннәрен белеп җыярга кирәк!
Аларны табиб белән киңәшеп кулланырга кирәк!
Дару үләннәрен җыйганда нәрсә истә тотарга кирәк?
«Фантастик үсемлек»

Өй эше:
149 бит. 5нче күнегү. Сорауларга җавап әзерләү.

Төзүче: Татарстан Республикасы Алексеевск муниципаль районы Юеш Көрнәле урта гомуми белем бирү мәктәбе
муниципаль бюджетлы гомуми белем учреждениесенең
татар теле һәм әдәбияты укытучысы Закирова Нурия Набиулла кызы
Файдаланган әдәбият исемлеге:
Р.Р.Нигъмәтуллина. Рус телеендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 7 нче классы өчен татар теле дәреслеге – Казан: Мәгариф, 2007.
2. Р.Р. Нигъмәтуллина, Татар теленнән эш дәфтәре: Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәкт. 7 нче кл. Укучылары өчен ярдәмлек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен): Р.Р.Нигъмәтуллина, Р.Ә.Юнысова. – Казан: Мәгариф, 2010. – 120 б.
3.Р.Р. Нигъмәтуллина , Татарча да яхшы бел. 7 нче класста татар теле дәресләре. Рус телендә сөйләшүче балаларны укыту өчен методик кулланма.
Иллюстрациәләр:
www.liveinternet.ru