Антиденелер презентация

Жоспар:
1.Антиденелер
2.Антиденелердің бөлінуі
3.Антиденелердің әрекеттесуі

Антиденелер немесе қарсыденелер — адам мен жануарлар организміне енген жат бөгде ірі молекулалы протеиндік заттарға (антигендерге) қарсы иммундық реакциялар нәтижесінде түзіліп, олардың зиянды әсерлерін жоятын протеиндік заттар (негізінен гамма-глобулиндер); адам және жылықанды жануарлар денесінде пайда болған антигендерге қарсы қан плазмасында түзілетін ақуыздық заттар. Антиденелер ағза иммунитетін күшейтуде маңызы үлкен.

Антиденелерді лимфоциттер мен плазмоциттер бөледі. Қарсы денелерге тән қасиет — тек өздерінің түзілуіне әсер еткен антигендермен ғана әрекеттесіп, оларды жояды.
Антиденелер -организмде қан сарысуы мен ұлпаларда жинақталады. Қарсыденелер антигендермен әрекеттесу сипатына қарай агглютининдер, гемолизиндер, бактериолизиндер, преципитиндер болып бірнеше топтарға бөлінеді.

Лимфоциттер — қанның ақ торшаларының кішірек (6— 10 мкм), дөңгелек түрі.
Цитоплазмасы жіңішке жиек тәрізді, хроматинге бай, жедел жылжи алады. Иммунитетте басты роль атқарады. Екі топқа бөлінеді: В- және Т- лимфоциттер. В- лимфоциттер сүйек майынан шығады, қан иммунитетінің сақталу және дамуын қадағалайды. Т- лимфоциттер тимустан шығады, торша иммунитетін қадағалайды.

Лимфоциттердің бірнеше түрлі аралас өсінділері де болады:
1) жетілген лимфоциттер— болашақ реципиенттің сенсибильденген эритроциттерін қолданып алынады;
2) жетілмеген лимфоциттер — антигенмен кездесіп иммунокомпетенттік алған кіші лимфоциттер, иммунологиялық жетілмеген лимфоциттерден шығады.
3) кіші лимфоциттер — иммунологиялық күші жоқ лимфоциттер

Жетілген плазмоцит — мөлшері 8-10 мкм жасуша. Пішіні сәл сопақ және бұрышты келген плазмоциттің дөңгелек ядросы базофилді цитоплазмасының бір шетіне ығыса орналасады. Плазмоцит ядросының маңындагы ақшыл келген аймақта Гольджи кешені мен центросоманы көруге болады.

Цитоплазманың қалған бөлігінде гранулалы эндоплазмалық тор өзекшелері бір-біріне тығыз қабаттасып жатып, оның көкшіл түске боялуына әсерін тигізеді. Эндоплазмалық тор өзекшелерінің сыртқы жағында көптеген полисомалар орналасады. Эндоплазмалық тордың күшті жетілуі — антиденелерді құрайтын протеиндердің белсенді түзілетіндігінің айғағы.

Жетілген плазмоциттер бөлінбейді. Қызметін тоқтатып ескірген плазмоциттерді макрофагтар фагоцитоз арқылы жояды. Плазмоциттер борпылдақ дәнекер ұлпасында, көбіне, қан тамырлары маңында орналасады.

Олар, әсіресе, ішектердің кілегейлі қабықтары өзіндік тақташаларында, шарбыларда, сүт, сілекей және т.б. бездердің стромаларында, қан жасау мүшелерінде (сүйектің қызыл кемігі майында, көкбауырда, лимфа түйіндерінде) көбірек кездеседі. Плазмоциттер иммунды денелерді түзіп, оларды организмнің ішкі сұйық ортасына шығарады да, организмдегі сұйықтық (гуморальдық) иммунитетті қалыптастырады.

Aглютинин - қан клеткаларының, бактериялар, және басқа да антигендік бөлшектердің агглютинация орындайтын антиденелер. Aглютинин эритроциттердің бетінде орналасқан. Бірінші және екінші қан, β-aглютинин қазіргі бірінші және үшінші топтағы α-aглютининге тән болуы, сондықтан қанда оның болуы, топтық тиесілігі анықтайды. Бұл қосылыс иммундық жауап қатысушылардың бірінің ақуыз болып табылады.

Гемолизиндер — қызыл қан түйіршіктерінің сыртқы антигендеріне қарсы антиденелер. Олар комплементтің қатынасуымен қызыл қан түйіршіктерінің мембранасын зақымдайды және гемолиз туғызады. Гемолизиндерге көптеген бактериялардың (стафилококтар, стрептококтар т. б.) және вирустардың тіршілігінен туған туындылар да жатады.

Вирустарда (орто-, парамиксо- вирустар, арбовирустар).Гемолизиндер липопротеид қабығымен тығыз байланысқан және олар гемагглютининдерге қарағанда қыздыруға, формалинге және УФ- сәулесіне шыдамсыз.

Бактериолизиндер - bacteriolysis тудыратын бактериялардың жасуша қабырғасының қосымша қатысуын жеңілдететін антидене. Экстракорпоральдық бактериолизин байланысу секілді қадамдарды орындау арқылы белсендіруді толықтыратын нақты тірі бактериялар.