Содержание
- 3. Аллель – хромосоманың белгілі бір локусында орналасқан геннің қарама-қарсы формаларының бірі, бір геннің әртүрлі күйі (сипаты).
- 4. Аллельді және аллельді емес гендердің салыстырмалы сипаттамасы 02/22/10
- 5. А a В b С c D d E e F f G g H h
- 6. Гендер аллельді гомологты хромосомалардың сәйкес локустарында орналасып, бір белгіге жауап береді аллельді емес гомологты немесе гомологты
- 7. Гендердің өзара әсерлесу механизмі Гендердің әсерлесуінің биохимиялық негізі бар Гендер тікелей өзара әсерлеспейді (конъюгация мен кроссинговерден
- 9. ГЕНДЕРДІҢ ӘРКЕТТЕСУІ Аллельді гендердің арасында Аллельді емес гендердің арасында Доминанттылық 1. Комплементарность Толық емес доминанттылық 2.
- 10. А а Аллельді гендер Аллельді емес гендер
- 11. Гендердің әрекеттесуі Аллельді гендер Неаллельных генов 1. Толық доминанттылық Аа → 2. Толымсыз доминанттылық Аа →
- 12. Толық доминанттылық – Гетерозиготалы жағдайда геннің бір аллелі екінші аллельді толығымен басады, яғни өзара әсерлесіп тұрған
- 13. Толымсыз доминанттылық Доминантты және рецессивті гомозиготалы (АА х аа) особьтарды будандастырса, ұрпақтарында ата-анасына ұқсамайтын аралық белгі
- 14. Адамда толымсыз доминанттылық бойынша келесі белгілер тұқым қуалайды мұрын мөлшері еріннің томпақтығы (выпуклость губ) ауыз қуысы
- 15. Намазшам (миробилис) гүлінің күлтесінің қызыл болуы А гені, ақ түсті болуын а гені анықтайды. Аа генотипті
- 16. Р А А а а х қызыл гүлдер ақ гүлдер G (гаметалар) А а F1 А
- 17. Адамда орақ тәрізді жасушалық анемия аутосомды-рецессивті жолмен (фенотипінде толымсыз домнанттылықпен) тұқым қуалайды. ОЖА-ны тасымалдаушы гетерозиготалы (AS)
- 18. Кодоминанттылық Аллельді екі доминантты гендердің өзара әрекеттесуі. Әрбір ген өз ақуыздарын синтез-дегендіктен, гетерозиготалы организмде екі типті
- 19. АВ0 жүйесі бойынша қан топтары IA IB IV қан тобы А В А > 0 =
- 20. Аса жоғары доминанттылық Гетерозиготалылардағы (Аа) доминантты аллельдің гомозиготалыларға (АА) қарағанда айқын дәрежеде көрінуі, мысалы, орақ тәрізді
- 21. Қалыпты эритроцит Орақ тәрізді эритроциттің қалыптасуы Орақ тәрізді эритроцит
- 22. Комплементарлық Әртүрлі жұптағы екі доминантты аллельдер бірігіп, жаңа белгіні береді А гені А белгісі В гені
- 23. Гендердің комплементарлы әсері Комплементарлық — бірнеше аллельді гендер өзара әрекеттесіп, бір белгіні жарыққа шығаруы. Мысалы, А_bb
- 24. Адамда шаш түсі комплементарлық бойынша тұқым қуалайды. М гені қара пигмент – меланиннің түзілуіне жауапты. Оның
- 25. Адамда қалыпты есту де комплементарлық жолмен тұқым қуалайды: бір доминантты ген ішкі иірімнің қалыпты жетілуін, екінші
- 26. Сау әке (d – саңыраулық генін тасымалдаушы) Сау ана (d – саңыраулық генін тасымалдаушы) Сау бала,
- 27. Комплементарлыққа мысал ХT YSRY Тестостеронға рецептор ақуыз синтезіне жауапты Аталық бездің түзілуі мен жыныс гормондарының синтезіне
- 28. Екі комплементарлы геннің әрқайсысы өзінің қасиетін көсете алатыны белгі. Осындай қаситтердің біріне тауықтардың айдарының тұқым қуалайтын
- 29. Ажырау 9 : 3 : 3 : 1. Х АаВв жаңғақ тәрізді ААвв қызғылт ааВВ бұршақ
- 30. Эпистаз Эпистаз — бір геннің екінші генді басуымен көрінетін аллельді емес гендердің әрекеттесу түрі. В не
- 31. Доминантный эпистаз (А>В немесе В>А) [лат. dominans — басушы; греч. epistasis — тоқтау, бөгет] — бір
- 32. Эпистаздық жүйе тауықтарда табылған. Кейбір (ақ леггрон, виандот) түрлерінде ақ қауырсынды болып келеді. Ақ түсті қауырсындары
- 33. Р- ІІСС × ссіі G- F1 – ІіСс-100% - ақ І- эпистаздық ген (ген- басатын) І-
- 34. Тауық қауырсыны түсінің тұқымқуалауы С – пигменттің болуы с – пигменттің болмауы І – түсті басады
- 35. Рецессивный эпистаз [лат. recessus — шегіну, жойылу; грек. epistasis — тоқтау] эпистаздық геннің рецессивті аллелі гомозиготалы
- 36. «Бомбейлік феномен» - рецессивті эпистаз мысалы Үндістан ата-анасының қан топтары екінші (А0) и бірінші (00) топқа
- 37. Осы отбасында қан тобы ІV (АВ) қыздың дүниеге келуі жұмбақ болды. Генетиктер бұл феноменді былайша түсіндірді:
- 38. Кейіннен АВ0 қан жүйесінде гомозиготалы күйде эритроцит беткейінде антигендер экспрессиясын тежейтін/басатын рецессивті модификатор гендердің бар екендігі
- 39. Моногенді және полигенді белгілер Көріну ерекшеліктеріне байланысты фенотиптік белгілер екі типті болады: сапалық және сандық. Сапалық
- 40. Полимерия Әртүрлі алелльді емес доминантты гендер бір белгінің дамуына әсер етіп, оның көрінісін күшейтеді. Бұндай гендер
- 41. Нильсон-Эле бидай дәнегінің түсінің тұқым қуалауы екі немесе үш жұп полимерлі гендермен анықталады деп болжаған. Қою
- 42. Бидай дәнегінің түсінің тұқым қуалауы
- 43. Адамда терінің түсі 4 полимерлі гендермен анықталады. Африкалықтардың генотипінде тек доминантты аллельдер А1А2А3А4 бар, ал европалықтарда
- 44. қара өңді ақ өңдіі мулаттар қара өңділер «қою қаралар» мулаттар «аққұбалар» ақтар
- 45. шымқай қара қара қараторы аққұба ақ Тері түсінің мүмкін болатын фенотиптері мен генотиптері
- 46. Адамның терісінің және шашының түсі, көзінің түсі меланин пигментінің болуымен анықталады. Меланиннің екі типі бар: эумеланин
- 47. Полимерия кезіндегі гендердің бірлескен әрекеті белгінің экспрессиясының әр түрлі дәрежесін анықтайды (лат.expression өрнегі, көрнекілігі). Адамдарда экспрессивтілік
- 48. Плейотропия Кейбір гендер тек өз белгілерін ғана емес, оған ілеспелі белгілердің де жарыққа шығуына әкеледі. Ондай
- 49. Бір генге байланысты бірнеше белгілердің дамып, көрініс беруіне мысалына Марфан синдромы, орақ тәрізді жасушалық анемия, фенилкетонурия
- 51. Марфан синдромына тән белгілер
- 52. Плейотропты әсер көптеген тұқым қуалайтын патологияларға тән. метаболизмнің белгілі бір сатыларын гендер қамтамасыз етеді. Метаболизм реакцияларының
- 53. Біріншілік және екіншілік плейотропия Біріншілік плейотропияда ген өзінің көптік ісерін көрсетеді. Мысалы, Хартнуп ауруында (амин қышқылдарының
- 54. Екіншілік плейотропияда геннің біріншілік фенотиптік көрінісі байқалады. Одан ары көптік әсерге әкелетін екіншілік өзгерістердің сатылық процестері
- 55. Біріншілік плейотропия Екіншілік плейотропия ГЕН ГЕН ↓ ↓ Фермент Фермент ↓ ↓ Химиялық Химиялық реакциялар тізбегі
- 56. ОСӨЖ
- 57. Есептерді шығару мысалдары 1-есеп. Орақ тәрізді жасушалық анемия аутосомды-рецессивті жолмен тұқым қуалайды. Гомозиготалар (Аs) эритроциті қалыпты,
- 58. Шешуі. Есепте ата-ананың гетерозиготалы екендігі айтылған, яғни олардың генотиптері: Аs х Аs. Ата-ананың екеуінде де екі
- 59. 2-есеп. Адамда қалыпты естуді 2 доминантты аллельді емес Д және Е гендерімен анықталады. Д гені ішкі
- 60. қ.е.- қалыпты естиді с .- саңырау Жауап: бұл отбасында саңырау балалардың туу ықтималдығы 7 : 16.
- 61. Өздігінен шығаруға арналған есептер 1-есеп. Адамда шаш құрылымы аралық доминанттылық заңдылығымен тұқым қуалайды. Шаштың бұйра болуы
- 62. 3-есеп. Талассемия толымсыз доминанттылық жолымен тұқым қуалайды. Гомозиготалылар 90 — 95% жағдайда өлімге душар болады, гетерозиготалыларда
- 64. Скачать презентацию