Параллелепипед. Призма. Пирамида презентация

Мақсаты:
Тікбұрышты параллелепипед туралы білімдерін жүйелей түсіндіру; тік параллелепипед,тік призма,пирамида ұғымдарымен және олармен байланысты биіктік,жағы,төбесі,табаны ұғымдарымен таныстыру;тік параллелепипедті,тік призманы,пирамиданы бейнелеп үйрету.
Оқушылардың конструктивті ойлауын дамыту.
Оқушыларды ізденімпаздыққа,жауапкершілікке,ұйымшылдыққа,
іскерлікке тәрбиелеу.

Тікбұрышты
параллелепипед
Тіктөртбұрыштармен шектелген кеңістіктік денені тікбұрышты параллелепипед деп атаймыз.

Төбелер-8

12 қыры
ұзындығы
ені
биіктік

Тіктөртбұрыштар
6 жағы
Қарама қарсы жақтары тең !

А
В
С
D1
С1
Төбелері - нүктелері
Жақтар – тіктөрбұрыштар
Қабырға - кесінді
А1
D
В1

a
c
V=abc
S=2ab
S=2(a+b+c)
L=4(a+b+c)
L=4a
b
Тіктөртбұрышты
параллелепипедтің көлемі
Бетінің ауданы
Қабырғаның ұзындығы
+2bc
+2ac
+4b
+4c

a
V=a3
S=6a2
L=12a
Кубтің көлемі
Куб бетінің ауданы
Куб
қабырғаларының
ұзындығы
a
a

Қандай заттар тіктөртбұрышты параллелепипедтің формасы түрінде
болып табылады?

1
2
3
4

Қандай геометриялық фигуралар кубтың жақтары болып табылады?

2
3

Призма
Табандары параллель жазықтықтарда жататын тең көпбұрыштардан тұратын,бүйір қырлары табандарына перпендикуляр болатын кеңістіктік денелерді призмалар деп аталады.

Призманың анықтамасы:
А1А2…АnВ1В2Вn– призма
Көпбұрыштар А1А2…Аn и В1В2…Вn – призманың табаңдары
Параллелограммдары А1А2В2В1, А1А2В2В1,… АnА1В1Вn – бүйір жақтары
Отрезки А1В1, А2В2…АnBn – призманың бүйір қабырғалары

Призмалардың түрлері
Алтыбұрышты Үшбұрышты Төртбұрышты призма призма призма

Призманың толық бетінің ауданы
толық
бүйір
табан

Пирамида

А1
А2
Аn
Р
А3
Көпбұрыш, n-бұрыштардан А1А2…Аn
n үшбұрыштардан,
құрылған
пирамида деп аталады.
Төбесі
РН - пирамиданың биіктігі
n-бұрышты пирамида.
Көпбұрыш
А1А2…Аn –пирамиданың
табаны
Үшбұрыштар
А1А2Р, А2А3Р т. с.с.
Пирамиданың бүйір жақтары
Кесінділер А1Р, А2Р, А3Р
т.с.с
Бүйір қабырғалары

Үшбұрышты пирамида – бұл
тетраэдр
Төртбұрышты
пирамида

Бесбұрышты
пирамида
А1
А2
Аn
Р
А3
Алтыбұрышты
пирамида

D
V=8*4*5=160(см3)
А
В
С
D1
С1
А1
В1
Параллелепипедті 1 см қабырғасымен бірдей кубиктерден қосты.
Ол үшін неше кубик қажет болды?

Осы фигуралардың көлемдерін табыңыз

Тексеру:
1)V=1
2)V=6
3)V=8
4)V=18
7)V=72
5)V=8
6)V=24

а) Қандай аквариумдардың дайындалуына көп шыңы қажет болды?
45см
45см
50см
50см
32см
32см

4,8м
10,25м
7,5м

А
А1
В
С
D
E
F
F1
E1
D1
С1
В1
Дененің көлемін анықтаңыз, егер АА1=АВ=АF=20см,
ВС=12 см, СD=8см.
12
8
20
20
1) 203=8000(см3) V1
8
20
2) 8*8*20=1280(см3) V2
3) 8000 – 1280 = 6720(см3) Vт
Жауабы:
Дененің көлемі 6720(см3)

Фигураның көлемін анықтау үшін формуланы құрастырыңыз.
y
c
x
a
b
1) abx V1
2) (a-y)(x-c)b V2
3) abc – (a-y)(x-c)b Vф

Фигураның көлемін есептеу үшін формуласын құрастырыңыз.
x
a
a
x
1) a3 V1
a
2) aхх=ах2 V2
3) а3– ах2 Vф

Фигураның көлемін есептеу үшін формуласын құрастырыңыз.