Слайд 6Virüsler ile ilgili olarak gelişen kanserler
Virüs Gelişen kanser
Hepatit B Hepatocelüler kanser
Hepatit C Hepatocelüler kanser (daha sık)
HTLV-1 Erişkin
T hücreli Lösemi/lenfoma
EBV Burkitt, Nazofarinks, B hücreli len
HPV serviks kanseri Tip 16, 18)
HIV NonHodgkin lenfoma
Слайд 7Maruziyet Oluşan kanser
Aliminyum akciğer
4 aminobifenil mesane
arsenik akciğer, deri
asbest Plevra, periton, akciğer, GIS, böbrek
altın bileşikleri mesane
benzen lösemi
benzidin mesane
betanaftilamin mesane
biklorometileter akciğer
ayakabı sanayi mesane, nazal sinüs
krom bileşikleri akciğer
Слайд 8Maden tozu, kömür akciğer
Erionite mezoteliyoma
İsopropil alkol sanayi nazal sinüs
Mineral yağlar cilt ve diğer
Mustard gazı akciğer
Nikel bileşikleri akciğer/
sinüs
Rodon akciğer
Polisiklik hidrokarbonlar akciğer ve cilt
Vinil klor karaciğer
Ağaç sanayi nazal sinüs
Слайд 9KANSEROJEN İLAÇLAR
İLAÇ KANSER YERİ Azotiopürin lenfoma, cilt, yumşak
Klornafazin mesane
Myleran lösemi
MOPP kombinasyonu lösemi
Klorambucil Lösemi
Siklofosfamid lösemi, mesane
Konjuge östrojen endometrium
Sentetik östrojen
vajen ve servix
Melfelan lösemi
PUVA cilt
Fenasetin renal pelvis
Treosülfan lösemi
Слайд 10
X IŞINLARI:
Deride primidin dimerlerinin oluşumu ile DNA hasarı yapar
Deri karsinomu ve melonom
gelişimini artırır.
X ışınları en sık lösemilere neden olur (KLL hariç)
Baş boyun bölgesinin ışınlanması troid karsinomu gelişir.
Слайд 12PRENEOPLASTİK HASTALIKLAR: Hastalık gelişen kanser
Siroz Hepatoselüler kars.
Pernisiyöz anemi Mide ca
Atrofik gastrit Mide ca
Ülseratif kolit, Chron Kolon ca
Lökoplaki Yassı hücreli
karsinom
Aktinik keratoz Deri karsinomu
Hashimato ve Graves Papiller troid karsinomu
Yanık skarı, Marjolin ül. Yassı epitel hüc kars
Villöz adenom karsinom
Слайд 21TNM sınıflaması:
Tx: Radyolojik ve endoskobik tm yok. sekresyonda tm var
T0: Primir tümörün saptanmaması
Tıs:
İnsutu karsinom
T1. Tm çapı < belli cm küçük (her tm için farklı)
T2. Tm > tm çapı belli cm büyük (her tm için farklı)
T3. Herhangi büyüklükte, yakın komşu organ ve dokulara yayılmış
T4. Herhangi büyüklükte ve uzak organ ve dokulara yayılmış
Слайд 22N0: Bölgesel lenf bezi metastazı yok
N1. aynı taraf hiler lenf bezlerine metastaz veya
direk yayım mevcut
N2: Aynı taraftaki uzak lenf bezlerine metastaz
N3: karşı taraf lenf bezlerine metastaz,
M0: Uzak matastaz yok,
M1: Uzak matastaz var.
Слайд 23Kanser tedavisinde şu amaçlar için kullanılır;
*Kür için (evre I tümörlerde (baş, boyun, lenfoma
*Surveyi uzatmak için (küçük hücreli akciğer ca)
*Tümör komplikasyonlarını ortadan kaldırmak için (kanama, obstürüksiyon, bası gibi)
*Ağrıyı azaltmak için kullanılır.
Komplikasyonlar:
Erken dönemde inflamasyon, bulantı, kusma, kemik iliği süpresyonu, organ ve doku hasarı görülebilir (mukozit, hepatit, myozit, pulmoner ödenm, kanama, infeksiyon gelişebilir).
Geçdönemde radyoterapiye bağlı gelişen sekonder tümörler, akciğerde fibrozis, infertilite
Слайд 242. KEMOTERAPOTİK İLAÇLAR
Kemoterapotik ilaçlar 6 grupta incelenir. Bunlar;
1. Alkilleyici ajanlar
2. Antitümör antibiyotikler
3.Tubulin proteinlere
etkili ajanlar
4.Antimetabolitler
5.Hormonlar ve antagonistleri
6.Diğer
Слайд 25Antineoplastik ilaçlar hücre siklusuna yaptığı etkiye göre 3 grupta incelenir.
1). Faz spesifik olanlar
a)
G1 spesifik: L asparaginaz, prednizon
b) S spesifik: Sitarabin, fluorourasil, methotreksat, fludarabin, hidroksiüre, 6 tioguanin
c) G2 spesifik: Bleomisin, etoposid, paklitaksel
d) M spesifik: Vinblastin, vinkristin, vindestin
Слайд 262) Siklus non spesifik olanlar: Meklorotamin, karmustin, lomustin
3)Siklus spesifik, faz nonspesifikler: Klorambucil, siklofosfamid,
melfelan, busulfan, dakarbazin, sisplatin, karboplatin, daktinomisin, doksorobucin, daunorobusin, idarubusin
Слайд 271. Alkilleyici ajanlar
Genel özellikleri
Etkileri iyonize radyasyona benzer.
Bu yüzden radyomimetik ilaçlar olarak da bilinir.
DNA, RNA, nükleik asid ve proteinleri alkillerler. DNA hasarına neden olurlar.
Genellikle prodrogdurlar.
Karaciğerde sitokrom P450 aracılığıyla aktif hale geçerler. Proteinlere fazla bağlanmaz. İdrarla atılırlar.
Siklus spesifik, faz non-spesifik ilaçlardır.
Слайд 28Etkileri doza bağlıdır.
En önemli yan etkileri kemik iliği süpresyonu yapmalarıdır.
Kemik iligi
süpresyonu en kısa süreli olan sklofosfamidir.
Слайд 291. Nitrojen mustard deriveleri:
a. Meklorotamin
b. Sklofosfamid
c. İfosfamid
d. Klorambusil
e. Melfelan
2. Etilenimin deriveleri:
a. Tiotepa
3. Alkil
sulfonat
a. Busulfan
Слайд 304. Triazene deriveleri:
a. Dakarbazine
5. Nitrozüreler
a. Karmustin = BCNU
b. Lomustin = CCNU
c. Semustin =
MeCCNU
d. Stretozotosin : Zanosar, sterpozosin
e. Fotomustin: Muphoron
6. Platinium bileşikleri
a. Sisplatin
Karboplatin
Слайд 31SİKLOFOSFAMİD:
En çok kullanılan alkilleyicidir.
Aktif formu fosforamid mustarddır.
Antitümör etkisi bulunmayan hemorajik
sistite neden olan metaboliti acroeindir.
Слайд 32Kullanıldığı yerler:
İmmunsüpresif tedavi (50-100 mg/m2/gün)
KIT tedavisinde kemik iliği aplazisi yapmak için
kullanılır (50 mg/kg/4gün veya 60 mg/kg/2gün)
Solid tümörlerin tedavisi
En önemli yan etkileri:
Myelosüpresyon
Hemorajik sistit
Bulantı, kusma, stomatit, infertilite,
Uygunsuz ADH sendromu,
Akciğer ve kardiotoksisite,
Sekonder lösemi ve mesane kanserine neden olabilir.
Yan etkilerine karşı ne yapılır: Hemorajik sistite karşı mesna verilir.
Слайд 33İFOSFAMİD:
Antitümör etkisi bulunmayan hemorajik sistite neden olan metaboliti acroeindir.
Nörotoksisiteden sorumlu olan
klorasetaldehittir.
Kullanıldığı yerler:
Lenfoma, akciğer ca, sarkomlar, jinekolojik tm, nüks testik ca
En önemli yan etkileri: Myelosüpresyon, hemorajik sistit, nörotoksisite
Yan etkilerine karşı ne yapılır: Hemorajik sistite karşı mesna verilir.
Слайд 34NİTROZÜRELER: BCNU, CCNU, metil CCNU
Özellikleri: SSS çok iyi geçer
Kullanıldığı yerler:
Beyin tümörleri,
Hodgkin
lenfoma,
multipl myelom,
melenom,
küçük hücreli akciğer ca kullanılır. Streptozotosin insülinoma ve karsinoid tümör tedavisinde kullanılır.
En önemli yan etkileri: Uzun süreli kemik iliği süpresyonu, böbrek ve akciğer üzerine toksik etkisi vardır.
Слайд 35PLATİNİUM BİLEŞİKLERİ:
Genel özellikleri:DNA, RNA ve proteinlere kovalan bağla bağlanır. En çok G1
fazındaki hücrelere etki eder. Glomerüllerden filtre ve tubuluslardan sekrete edilerek atılır. Bu gruptaki ilaçları kullanmak için böbrek fonksiyonlarının normal olması gerekir.
Kullanıldığı yerler: Koriokarsinom, over ve testis tümörleri
Слайд 36En önemli yan etkileri: Nefrotoksik, ototoksik ve nörotoksiktir. Şiddetli bulantı ve kusma, idrarla
magnezyum, sodyum ve potasyum kaybına neden olur.
Yan etkilerine karşı ne yapılır: Nefrotoksisiteyi azaltmak için hidrasyon, mannitol ve frusemid kullanılması gerekir. Elektrolit bozuklukları açısından takip edilmelidir.
Diğer:
Sisplatin güneşten korunmalı ve izotonik içinde verilmelidir.
Kavite içini verilebilir.
Слайд 37KARBOPLATİN
Genel özellikleri: Sisplatine benzer
Kullanıldığı yerler: over, akciğer, beyin
En önemli yan etkileri: Ototoksisite ve
nörotoksisitesi sisplatinden az, kemik iliği süpresyonu daha fazladır.
Слайд 38ANTİTÜMÖR ANTİBİYOTİKLER:
Genel özellikleri: Yavaş büyüyen tümörlerde etkilidirler. Hücre siklusuna özgün değildirler. Bu grupta;
antrasiklik
antibiyotikler: Daunorobusin, doxorobusin, epirubisin, idarubisin
Antrasiklik olmayan antibiyotikler: Bleomisin, mitomisin, mitramisin, aktinomisin yer alır.
Слайд 39a. Doksorobusin (adriblastina):
Genel özellikleri: Topoizomeraz II ile DNA hasarı oluşturur. Karaciğerde metabolize
olur. Safra ile atılır. Bazı metabolitleri idrarla atılır ve idrarda renk değişikliğine neden olur. Serbest radikal oluştururlar. Kardiyotoksisite ve mutajenik etkiden sorumludur.
Kullanıldığı yerler: mide, testis, over, mesane, endometrium ca
En önemli yan etkileri: Myelosüpresyon ve kardiyotoksisite en önemli yan etkisidir. Tırnak yatağında hiperpigmentasyon, konjiktivit, lakrimasyon ve idrarda kırmızılık yapabilir.
Слайд 40
b. Epurobicin: Etki ve yan etkileri doksorobusine benzer. Mukozit yapmaz. Kardiyotoksisite ve alopesi
daha az görülür. Meme, over ve lenfoma tedavisinde kullanılır.
c. Mitoksantron: Etki ve yan etkileri doksorobusine benzer. En önemli yan etkisi kemik iliği süpresyonudur.
Слайд 41d.Bleomisin:
Genel özellikleri: G2 fazına spesifiktir.
Kullanıldığı yerler: testis, over, lenfoma, skuamoz hücreli
ca,
En önemli yan etkileri: Titreme, febril reaksiyon, akciğerde fibrozis, hiperpigmentasyon
Diğer: Kemik iliği süpresyonu yapmaması en önemli özelliğidir.
Слайд 42e. Mitomisin C: Etki ve yan etkileri doksorobusine benzer.
Yan etkileri:Kemik iliği süpresyonu geç
başlar ve geç düzelir. Nefrotoksik, akciğerde fibrozis, ciltte pigmentasyon artışına neden olur. Hemolitik üremik sendrom yapar.
Kullanıldığı yerler: GIS, meme, akciğer, karaciğer uterus ca
Слайд 43f. Mitramisin:
Genel özellikleri: Osteoklastları inhibe eder. Malign hiperkalsemi tedavisinde kullanılır.
Yan etikisi:
doza bağımlı kanama, karaciğer ve böbrek yetmezliği yapar.
Слайд 44Aktinomisin:
Kullanıldığı yerler: koriokarsinom gibi trofoblastik tümörler, Wilms tümörü, sarkomlar, testis tm
Yan etkileri:
En önemlisi myelosüpresyondur. Cilt ve GIS’de yan etki yapar. K vitamini antagonizması yar.
Слайд 45Vinkristin,
bleomisin,
L-asparaginaz
Sisplatinin majör kemik iliği süpressyonu yapmaz
Слайд 46TUBULİN PROTEİNLERİNE ETKİLİ İLAÇLAR
Genel özellikleri:
Mikrotubulusların polimerizasyonunu engellerler.
Mitozu metafaz safhasında inhibe eden
hücre siklusunda faz spesifik mitoz inhibitörüdürler
Слайд 47Vinkristin:
Kullanıldığı yerler: ALL, lenfoma, sarom, Wilms tm, meme ve beyin tümörü
Yan etkisi: Nörotoksiktir.
Parasteziden paraliziye kadar her türlü nörotoksik etkisi vardır.
Allopesi,
Ektravasyon yapar.
Bulantı, kusma,
Uygunsuz ADH sendromu yapabilir.
Слайд 48Vinblastin:
Kullanıldığı yerler: Testis, over, lenfoma, kaposi sarkom, histiyositozis
Yan etkileri: kemik iliği süpresyonu en
önemli yan etkisidir. Nörotoksisitesi daha azdır
Слайд 49TOXOİDLER
Genel özellikleri: Mikrotubullere bağlanır. Tubulin polimerizasyonunu artırır. Sonuçta tubulin sentezi artar. Fakat sentezlenen
tubulin anormaldir ve fonksiyon görmez.
Yan etkileri: En önemli yan etkisi nötropenidir. Trombositopeni, nöropati, allopesi, bradikardi, atriventriküler iletim bozuklukları yapabilir. GIS üzerinde yan etkileri vardır.
Слайд 50Taxol-Paklitaxel ve Taxotere-docetaxel
Kullanıldığı yerler: Tedaviye dirençli over, metastazlı meme ca, akciğer, mesane, malign
melenom tedavisinde kullanılır.
Yan etki: Toksoidlerin yan etkilerine sahiptir. Ayrıca hipersensitiviteye neden olur. Taxotere hipersensitivite yapmaz. Diğer etkileri taxole benzer.
Слайд 51ANTİMETEBOLİTLER
DNA ve RNA entezini engellerler.
Faz sipesifik sitotoksik ilaçlardır
Hızlı prolifere olan tümörlerde daha
etkilidirler.
Слайд 52Etkileri şu 3 yolla olur:
1) Normal metabolitin yerine geçme,
2)enzim inhibisyonu,
3)
normal metabolitle yarışma.
Antimetabolitler ve özellikleri tabloda verilmiştir.
Слайд 54METHOTREKSAT:
Dihitrofolat reduktazı inhibe eder. S fazındaki hücrelere daha etikilidir. Böbreklerle atılır.
Kullanıldığı yerler:
Düşük dozda romatoid artrit tedavisinde kullanılır. ALL’de santral sinir sistemi profilaksisi için intratekal olarak verilir. Solid tümörlerin tedavisinde yüksek doz kullanılır.
Yan etkileri: Myelosupresyon, nefrotoksisite ve stomatit
Слайд 55Kurtarma tedavisi:
Normal hücreler üzerindeki toksik etkisini engellemek için leucovorin (tetra hidrofolik asid)
yüksek doz verilir.
Akut böbrek yetmezliğini engellemek için hidrasyon ve idrarın alkalileştirilmesi gerekir.
Слайд 56FLUOROURASİL
Genel özellikleri: Timidilat sentetaz inhibitörüdür. Tüm vücut sıvı ve hücrelerine geçişi iyidir.
Kullanıldığı yerler:
GIS, baş-boyun, meme, adeno kanserler
Yan etkileri: Myelosüpresyon, mokozit en sık görülen yan etkileridir. Bundan başka bulantı, kusma, burun ve göz yaşında artma, özefajit, pigmentasyon artışı, megaloblastik değişiklikler, serebeller disfonksiyon, fotosensitivite, tırnakta siyah çizgilenmeler, dil papillalarında hipertrofi görülebilir.
Слайд 57Kullanıldığı yerler:
AML; ALL; KML’nin blastik dönüşümü, lenfomalar, meningeal tutulum.
Yan etkileri:
Myelosupresyon
en önemli yan etkisidir. Ateş, myalji, kemik ağrısı, döküntü, konjüktivit gibi semptomlarla beliren ARA-C sendromuna yol açar. El-ayak sendromuna, polinöropatiye yol açar. Strep viridans enfeksiyonlarını arttırır.
Слайд 58SİTOSİN ARABİNOSİD
Genel özellikleri: DNA polimerazı inhibe eder.
Kullanıldığı yerler: AML; ALL; KML’nin
blastik dönüşümü, lenfomalar, meningeal tutulum.
Yan etkileri: Myelosupresyon en önemli yan etkisidir. Ateş, myalji, kemik ağrısı, döküntü, konjüktivit gibi semptomlarla beliren ARA-C sendromuna yol açar. El-ayak sendromuna, polinöropatiye yol açar. Strep viridans enfeksiyonlarını arttırır.
Слайд 59FLUDARABİN
Genel özellikleri: DNA polimeraz, DNA primaz ve ribonükleotid reduktazı inhibe eder
Kullanım alanı: KLL
ve düşük dereceli lenfomalar
Yan etkileri: Myelosüpresyon, bulantı, kusma, tümör lizis sendromu
Слайд 60HİDROKSİÜRE
Genel özellikleri: ribonükleotid reduktazı inhibe eder. S fazına sipesifiktir.
Oral iyi emilir. Tüm
vücut sıvılarına geçişi iyidir.
Kullanım alanı: KML, diğer myeloproliferatif hastalıklar ve radyoterapiye duyarlılığı artırmak amacıyla kulanılır. düşük dereceli lenfomalar
Yan etkileri: Myelosüpresyon, bulantı, kusma, deride kızarıklık, pigmentasyon, azotemi, proteinüri yapabilir
Слайд 616-MERKAPTOPURİN
Genel özellikleri:Hipoksantin anoloğudur. DNA sentezini engeller.
Kullanım alanı: ALL idame tedavisinde kullanılır.
Yan
etkileri: Kolestatik sarılığa yol açabilir. Xantin oksidaz inhibitörleri ile birlikte kullanılırsa toksisitesi artar. Allopurinol toksisitesini artırır.
Слайд 626-TİOGUNANİN:
Genel özellikleri:Hipoksantin anoloğudur. DNA sentezini engeller.
Kullanım alanı: AML’nin akut fazında ve
idame fazının tedavisinde kullanır.
Yan etkileri: Myelosüpresyon, stomatit, diyare, bulantı, kusma, karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma, venookluzif hastalık. Allopurinol ile birlikte kullanılabilir.
Слайд 63HORMONLAR:
A. ÖSTROJEN: Erkeklerde prostat ca tedavisinde kullanılır
B. Antiöstrojenler:
a)Tamoksifen: Antiöstrojenik bir ilaçtır. Esas
olarak östrojen reseptörü pozitif veya postmenepozal meme kanserinde kullanılır. Kısmi agonistik etkileri yüzünden endometrium ca’ya neden olur.
Слайд 64b) Tromifen: Daha saf bir antiöstrogendir.
c. Medroksiprogesteron ve megestrol asetat: Sentetik progestinler olup
antiöstrojenik etki gösterirler. Özellikle meme kanserinde kullanılırlar. Bazen kaşeksi tedavisinde kullanılabilirler.
Слайд 65C. Anti-androjenler:
d. Flutamid ve casodex: Anti androjendir, Prostat kanseri tedavisinde kullanılırlar.
D. Octreotit:
Somatostatin analoğudur. Hormon salgılayan endokrin tümörlerde kullanılır.
Слайд 66DİĞER ANTİNEOPLASTİK İLAÇLAR:
Nitrojen Mustard (mechloretamin): Hodgkin hastalığında kullanılır. Vezikan bir ilaçtır.
Melfelan (alkeran):Multipl
Myelomada birinci tercihtir
Klorambusil (lökeran): KLL’de birinci tercihtir. Sekonder AML gelişimine yol açabilir.
Слайд 67Prokarbazin: MAO inhibitörüdür. Bu sebeple (-) ilaç etkileşimlerine yol açabilir. Hodgkin hastalığında kullanılır.
2-Klorodeoksi
adenozin: Hairry cell lösemide etkindir
Слайд 68L-asparaginaz:
ALL tedavisinde kullanılır.
Kemik iliğini süprese etmez.
Esansiyel bir AA olan L-asparaginin miktarını
azaltarak etki gösterir.
Anaflaksi,
Glukoz intoleransı,
Pankreatit,
Tromboembolik olaylar
Hepatotoksisite yan etkileridir.
Слайд 69GEMSİTABİN
Nükleosid analoğudur
Pankreas ca tedavisinde kullanılır
Nötropeni en önemli yan etkisidir
Слайд 70FLUDARABİNE
DNA polimeraz ve ribonükleodit redüktaz inhibitörü
KLL’de en etkin ilazç
Low grade lenfomalarda kullanılır
Oral veya
parenteral verilebilir
Слайд 71İnterleukin –2
Renal cell ca tedavisinde kullanılır
Слайд 72Rituximabe
Monoklonal CD 20 antikoru
CD20 pozitif lenfomaların tedavisinde kullanılır.
Talidomide
Multipl myelom
Behçet
Lepra tedavisinde kullanılıyor
Слайд 73Gemtuzabab:
CD33 antikoru
AML tedavisinde
Alemtuzamab
CD52 antikoru
KLL tedavisinde kullanılır
Слайд 77İLAÇ DİRENCİ
Kemoterapi tedavisi sırasında ilaç direnci ile karşılaşılabilir.
İlaç direnci doğal veya kazanılmış
olabilir. Kazanılmış ilaç direnci
En fazla P glikoproteinine bağlıdır.
topoisomeraz II’ye bağlı da direnç gelişimi
P glikoproteinine bağlı (Vinka alk,daunorubicin, mitomicin C, daktinomisin),
Topoisomeraz II ye bağlı (etoposite, teniposide) karşı direnç gelişimi en sık görülen örneklerdir.
Слайд 78TÜMÖR LİZİS SENDROMU
Etioloji:
a)Tümör turnoveri yüksek tümörler: Burkitt lenfoma, akciğer küçük hücreli
ca
b) Solid tümörler: Kolorektal kanserler, pankreans ca gibi solid tümerlerde tedavi sonrası hızlı hücre yıkımına tümör lizis sendromu gelişebilir.
Klinik: Akut böbrek yetmezliği bulguları vardır.
Слайд 79Laboratuvar:
a) Kalsiyum düşük
b) Fosfor, ürik asit, potasyum yüksek
c) Böbrek fonksiyonları bozuk (üre,
kreatin yüksek)
Слайд 80Tedavi: Akut böbrek yetmezliğinin tedavisine benzer. (Bak nerforoloji ABY tedavisi)
a)Hidrasyon
b) Fosfor bağlayıcıları (Kalsiyum
karbonat ve kalsiyum asetat verilebilir)
c) Kalsiyum düşüklüğü için oral veya paranteral kalsiyum verilir.
d) K yüksekliği tedavi yapılır (bak nefroloji)
e) Böbrek yetmezliği gelişmiş ise ABY tedavisi yapılır.
Слайд 81HİPERÜRİSEMİ:
Etioloji:
a)Tüm hematolojik maligniteler (AML, KLL, KML, ALL, Multipl myelom, lenfomalar)
b) Solid
tümörlerde tedavi sonrası hücre yıkımına bağlı meyadan gelir.
Слайд 82Klinik:
Ürat nefropatisi,
Gut krizi,
Böbrek taşına neden olur. Böbrekte asid ortamda taşa
neden olur. Ürik asit taşları nonopaktır.
Tedavi:
a)Hidrasyon,
b)allopürinol: Ksantin oksidazın inhibe eder.
Слайд 83KEMİK METASTAZI ve HİPERKALSEMİ
Kemiğe en fazla metastaz erkeklerde prostat karsinomu, kadınlarda meme karsinomudur.
Prostat kanserinde osteblastik aktivite artışı vardır. Bundan dolayı hipokalsemiye neden olabilir.
Meme kanserlerinde ostelitik aktivite artışı vardır. Bundan dolayı hiperkalsemiye neden olabilir. Meme ca’dan başka akciğer ca epidermoid ca, nazofarinks ca, böbrek tm, melanom, serviks, mide, karaciğer, kolon, pankreans, over ve troid karsinomları kemiğe metastaz yapar.
Слайд 84Tümörlere bağlı hiperkalsemi iki mekanizma ile meydana gelir:
1. Doğrudan kemiğe yaptığı metastaza (tümör
nekroz faktör alfa, Prostaglandin, insilun like growth faktöre bağlı). Bunun en sık nedeni meme ca’dır.
2. Tümör dokusundan salgılanan parathormon veya D vitamini sentezine bağlı olarak hiperkalsemi gelişebilir. En sık akciğer squamoz cell ca, renal cell ca’da görülür.
Klinik ve tedavi: Bak endokrinoloji hiperkalsemiler ve tedavisi
Слайд 86 NÖTROPENİK ATEŞ
nötrofil sayısının <500’+ oral vücut ısısının 1 kez > 38.5 C
Emprik
tedavi en sık kullanılan ilaç kombinasyonu amikasin 15 mg/kg +seftazidim 100 mg/kg/gün
3. Gün ateş düşmezse vankomisin ilave edilir
Слайд 87Tedavinin 5. gününde vankomisin başlandıktan 2 gün sonra hala ateş devam ediyorsa ozaman
1. invazif pulmoner aspergillosiz (bak göğüs hastalıkları)
2.hepatosplenik kandidiasis düşünülür (bak hepatoloji).
Amfoterisim B başlanır.
Слайд 88Amfoterisim B’
En önemli yan etkisi nefrotoksisitesidir. Tubuluslara etki eder ve K kaybı ve
poliüriye neden olur.
Amfoterisim B’ye bağlı ölümlerin en sık nedeni hipopotasemidir.
Amfoterisim B izotonik içinde verilmez. Çökelti yapar. Dektroz içinde verilir.
Maksimum dozu 2 gramdır.
Слайд 89KANAMA
Trombositopeni:
En sık kullanılan kemoterapiye bağlıdır. Hastalığın kendiside kemik iliğini infiltre etmesine bağlı
trombositopeni gelişir. Trombosit sayısı <5000/ mm3 olan tüm hastalara, kanaması olan ve trombosit sayısı < 20.000 /mm3 olan hastalara trombosit transfüzyonu yapılır. Büyüme faktörü olarak trombopoetin de trombositopenik hastalarda kullanılmaya başlanmıştır.
Слайд 90 BULANTI VE KUSMA
Bulantı ve kusma daha çok antineoplasik ilaçlara bağlı meydana gelir.
En
çok bulantı ve kusma yapan ilaçlar sisplatin, dakarbazin, meklorotamin, diktinomisindir.
Tedavisinde ondansetron, granisetron, tropisetron gibi 5-HT3 reseptör antagonistleri kullanılır.
Слайд 91UYGUNSUZ ADH SENDROMU
En sık küçük hücreli akciğer kanserinde görülür.
Siklofosfamid, vinkristin, melfelan uygunsuz
ADH sendromuna neden olabilir.
Serum Na ve osmolaritesi düşük, idrar na ve osmolaritesi yüksek
Hiponatremi klinik bulgusu var.
Tedavi:
Asemptomatik hastalarda tedavi gerekmez.
Serum sodyumu < 120mM olan hastalarda sıvı kısıtlaması yapılır.
demeclocycline
Nörolojik bulgular varsa %3’lük hipertonik solüsyonlar verilebilir.
Слайд 93BEYİN TÜMÖRLERİ
- En sık primer beyin tümörü astrositomdur.
- En maligni glioblastoma multiforme
(Bu tümör de astrositlerden köken alır. Agresif bir astrositom olarak kabul edilebilir)
- En sık serebellopontin köşe tümörü schvannomadır.
- Medulloblastom, pineal tümörler ve ependimomlar en radioduyarlı olanlardır.
- En sık pineal bez tümörü germinomlardır.
- En sık periferik sinir hücre tümörü schvannomadır.
- En sık intradural ekstramedüller sipinal kord tümörü schvannomadır.
Слайд 94- En sık intradural intramedüller kord tümörü ependimomdur
Medulloblastom : Posterior fossaya (serebellum) yerleşir
ve çocukta (ilk on yaşta) pik yapar. Ancak yine de çocuklarda en sık görülen beyin tümörü astrositomdur. Bunların üçte biri BOS’a yayılır. Uzak metastaz yapabilir (kemik en sık)
*Ependimomlar ventrikülü çevreleyen hücrelerden köken alırlar. Orta hatta ve dördüncü ventrikülde yerleşebilirler.
Слайд 95*Meningiomlar araknoid villustan köken alırlar, en sık saggital sinüse ve serebral konveksite üzerinde
yerleşirler
*Oligodendrogliomlar kalsifiye olabilir, frontal loba yerleşme eğilimi vardır
*Craniofarinjiomalar çocukta sıktır, suprakiazmatik yerleşirler, kalsifiye olabilirler ve diabetes insiputusla seyredebilirler.
*Hemanjioblastomalar serebellum ve vermiste sık yerleşir, multiple olabilirler, Von Hippel Lindau sendromu ve polisitemi ile birlikte olabilirler.
Слайд 96Osteosarkom:
En sık primer malign kemik tümörü osteosarkomdur (en sık semptomu ağrıdır).
Osteosarkom adolesan ve genç yetişkin çağın tümörüdür.
Grafide periost elevasyonu, kortikal harabiyet, hem litik, hem sklerotik görünüm birarada ve yumuşak doku komponeti ile birliktedir.
En sık tuttuğu yer distal femur ve proksimal tibiadır (diz eklemi çevresi).
En sık metastaz akciğere olur.
Periosteal varyantı daha iyi prognozludur. OsteoSA iRT’ye rezistandır.
OsteoSA’da tedavi cerrahi + adjuvan KT’dir.
Слайд 97Ewing Sarkomu:10-18 yaş arasında görülür, 30 yaş sonrası nadirdir.
Ewing SA uzun kemik
diafizleri (en sık femur) yanı sıra yassı kemiklerde de yerleşme eğilimi vardır (pelvis gibi).
En sık metastaz yine akciğeredir. Ewing’de soğan zarı görünümü tipiktir.
Ewing RT’e hassasdır.
- Osteosarkom, malign fibroz histiositom, enkondrom metafizde, Ewing ve osteoid osteoma diafizde, kondroblastom epifizde yerleşir.
- Kemikte en sık rastlanan malign olay multiple myelomdur.
- Kemiğin en sık benign tümörü osteokondromdur (exostosis).
Слайд 98PRİMERİ BELLİ OLMAYAN KANSER
1.Histolojik alt gruplar:
∙ adenokarsinom (en sık - %40-77)
∙ squamoz
hücreli kanser (%15)
∙ lenfoma