СТЖБ ауруларын комплексті емдеу әдістері презентация

Жоспары:
І. Кіріспе
Жалпы түсінік
ІІ. Негізгі бөлім
Жіктемесі
Этиологиясы
Симптомдары
Емі
ІІІ. Қорытынды

Стоматологиялық емханаларға СТЖБ ауруларымен шағымданатын науқастар аз емес. Олардың шағымдарынан шайнау аппаратында морфологиялық және функциональды өзгерістері бар екенін ұғамыз. Әрине, бұл ауруды емдеу негізінен стоматолог-ортопедтің жұмысына жатады.
Халықаралық жіктемеде СТЖБ ауруларының түрі көп болғанымен, ортопедиялық стоматологияға СТЖБ дисфункциясы (немесе артроз) ауруымен келетін науқастардың легі көп.
Кіріспе

Жалпы түсінік
Самай төменгі жақ буыны – бассүйектегі төменгі жақты бассүйек негізімен байланыстыратын жұп диартроз. Ол төменгі жақ буын басы мен самай сүйектің төменгі жақ шұңқырынан тұрады.

Жіктемесі
Самай-төменгі жақ сүйегі буыны ауруларының мемлекет аралық жіктелуі МКБ-10 (ВОЗ, Женева, 1995).
К 07.6 Самай-төменгі жақ сүйегі буынының аурулары
М 25.5 Самай-төменгі жақ сүйегі буынының ауырсыну синдромы (костен синдромы)
М 25.8 «Ойнамалы» жақ
М 25.4 Самай-төменгі жақ сүйегі буынының қайталамалы шығуы және таюы
М 25.5 Самай-төменгі жақ сүйегі буынындағы ауырсыну, басқа мемлекеттерде жіктелмеген
М 25.6 Самай-төменгі жақ сүйегі буынының қысылып қозғалуы, басқа мемлекеттерде жіктелмеген
М 25.7 Самай-төменгі жақ сүйегі буынының остеофиті
М 25.9 Самай-төменгі жақ сүйегі буынының анықталмаған аурулары

СТЖБ дисфункция синдромының негізінде окклюзияның әр түрлі патологиясы жатыр. Бұл өз кезегінде шайнау бұлшықеттерінің координирленген жұмысы мен СТЖБ-ның синхронды функциясының бұзылуына әкеліп, төменгі жақтың қозғалысының өзгеруіне алып келеді. Осылайша жақтардың дұрыс емес, мәжбүрлі орталық арақатынасы қалыптасады.Сонымен қатар дисфункцияның пайда болуына стресс, ОЖЖ өзгерісі, шайнау бұлшықеттерінің парафункциясы, сапасыз ортодонтиялық емдеу, пародонт ауруы себепті травматикалық окклюзия немесе тістердің аса патологиялық қажалуы жатады. СТЖБ дисфункциясы екіншілік ауруға жатуы мүмкін.
Этиология

СТЖБ-ның бір жақты не екі жақты ауызды ашқанда не тыныштық жағдайда ауыру сезімінің болуы;
Ауызды ашқанда СТЖБ-ның бір не екі жағында қытыр, шықылықтау, крепитация және басқа да шуылдардың байқалуы;
Анамнезінде СТЖБ жарақаттарының болуы;
Шайнау бұлшықеттерінің шектен тыс тонусы, бруксизм;
Иек асты аймағының, еріннің, ауыз ашқан кезде асимметрияның болуы, S-тәрізді ауызды ашу;
Төменгі жақтың мәжбүрлі орналасуына күдікпен қарау;
Симптомдары:

Емі комплексті түрде жүреді:
Біріншілік: ауыру сезімін басу;
Этиологиялық: аурудың себебін жою;
Реконструктивті ем: ортопедиялық әдіс арқылы окклюзияны қалыпқа келтіру.
Емі

Біріншілік ем ауыру сезімін азайтуға бағытталады. Сол мақсатта анальгетиктер тағайындалады. Әр адамға арнайы шиналар жасалынып, физиотерапия, миогимнастика, буын аймағы мен шайнау бұлшықеттеріне массаж жасау ұсынылады.
Келесі кезең – окклюзияны түзеу. Дәрігер-ортопед артикулятордағы диагностикалық ғаныш мүсінде ортопедиялық ем жоспарын құрады.

Емдік-профилактикалық және реабилитациялық іс-шаралар: тістердің окклюзионды арақатынасын дұрыстау, таңдамалы егеу, уақытша және тұрақты окклюзионды шиналар мен протездермен (алмалы және алынбайтын) емдеу, ортодонтиялық аппараттар мен трейнерлер.
Физиотерапия: лазеротерапия, электронейростимуляция әдістері қолданылады. Қосымша құлақ маңы-шайнау аймағына массаж жасалынады. Лазер сәулесі ауыру сезімін басып, репаративті процесстерді жеделдетеді. Төменгі жиіліктегі электростимулятор бұлшық еттерді релаксациялап, қан айналымын жақсартады.

Дисфункциялық ауыру синдромы аффективті-депрессивті реакциялармен бірге жүреді. Сондықтан науқастарға антидепрессанттар тағайындалады. Әр адамда индивидуальды, көрсеткштерге қарай. Ұсынылатын препараттар: флуоксетин - 20 мг 1 рет; феварин - 100 мг 1 рет; паксил - 20 мг 1 рет.
Дисфункция шайнау бұлшықеттерінің гипертонусымен асқынса, негізгі мақсат гипертонусты жою. Ол үшін психогенді миорелаксация (плацеботерапия), медикаментозды миорелаксация (психотропты препараттар, миорелаксанттар) қолданылады.

СТЖБ ауруларының рецидивінің алдын алу үшін емді рациональды протездермен аяқтау керек.
Қайталамалы жақ шығуының алдын алу үшін механикалық әсердегі аппаратар дайынлалады (ауызішілік – Петросов, Иванов, ауыз сыртылық Миняева аппараттары), сонымен қатар ауыз ашуды шектейтін (механизмі: ауызды қатты ашса аппарат шырышты қабатқа батады, ауыру сезімі туындағандықтан ауыз ашуы шектеледі) ортопедиялық аппараттар мен шиналар – Ядров, Шредер аппараттары немесе Егоров-Синицин бойынша лигатуралық байлам жүргізіледі.

Қорытынды
Аурудың қайсыбір түрі болмасын, қандай ем қолдансақ та уақытында жүргізілуі керек. Ал біздің ем тәсіліміз бұл ауруда көп жақты, кешенді, науқастың жағдайы мен СТЖБ ауыру түріне тікелей байланысты.