Антонимнар. Аларның тормышта һәм әдәбиятта кулланылышы. презентация

Хәлләрегез ничек ?

Яхшы , әйбәт, искиткеч, шәп
синонимнар
Болар нинди сүзләр ?

Кем тизрәк ? Бирелгән сүзләрнең синонимнарын табыгыз.
Ирекле беркатлы кечкенә укытучы ягымлы
азат
хөр
бәйсез
эчкерсез
хәйләсез
юаш
вак
бәләкәй
нәни
мөгаллим
өйрәтүче
остаз
мөлаем
сөйкемле
ачык күңелле
Юаш, нәни, сөйкемле, азат, вак, остаз, бәләкәй, хөр, хәйләсез, бәйсез, өйрәтүче, эчкерсез, мөгаллим, мөлаем, ачык күңелле.

Төшеп калган сүзләрне куй
Яхшы тел яз кебек , ... тел көз кебек.
Тырышлык бәхет китерер, ... хурлык китерер.
Аз сөйлә , ... эшлә.
Ир егет үзе өчен туа, иле өчен ... .
Өең кысан булса да, күңелең ... булсын.
Яхшы сүз- җанга дару, ... сүз канга ... .
яман
ялкаулык
күп
үлә
иркен
яман
агу

яхшы-яман
яз-көз
тырышлык-ялкаулык
аз- күп
туа-үлә
кысан-иркен
яхшы-яман
дару- агу
сыйфат
исем
рәвеш
сыйфат
фигыль
исем
исем
сыйфат
Антонимнар

Антонимнарны тап !
1. Күпме җырлар оттым
һәм оныттым,
Тик арышлар җырын онытмам. (Ф.Шәфигуллин)
Җырлый-җырлый күтәреләм
Тормышның үрләренә.
Шатлыгым да, хәсрәтем дә
Тик туган җирдә генә. (Р.Рәсимов)
3. Үлгәннәрнең каберен бел,
Исәннәрнең кадерен бел! (Ш.Галиев)
Агыйделдән көймә килә
Чит-чите буйлап кына.
Ак йөзләрем сары булды
Гел сине уйлап кына. (Җыр)

оттым- оныттым
шатлыгым-хәсрәтем
үлгәннәрнең-исәннәрнең
ак- сары
даими
контекстуаль
Антонимнар

Даими һәм контекстуаль антонимнарны билгеләгез.
1.Картлар сүзен капчыкка сал,
яшьләр сүзен янчыкка сал. (М.)
2. Җырлый белмиләр бөркетләр,
Сугыша белми былбыл.
Җырдан сызланмый бөркетләр
Сугышта үлми былбыл. (Зөлфәт)
3. Туры әйткән котылган,
ялганлаган тотылган. (М.)
4. Яхшы сүз - җан азыгы,
яман сүз - баш казыгы. (М.)
5. Мин үзем дә белми торган
Бер сәерлектә яшим.
Челләләрдә кайчак өшим,
Кышларын ярсып яшьним. (Р. Ф.)
картлар-яшьләр- даими
бөркет-былбыл- контекст.
туры әйткән-ялганлаган -даими
котылган-тотылган -даими
яхшы-яман - даими
челләләрдә - кышларын–контекст.
Өшим-яшьним- контекст.
җырлый-сугыша- контекст.

капма –каршы мәгънәле сүзләр
Антонимнар
даими
контекстуаль

Синоним һәм антонимнарны яз
чибәр, сылу, зифа
ямьсез, килбәтсез, шыксыз
эре, дәү, олы, өлкән
нәни, вак, кечкенә
хак, чын, рас, тугры
ялган, алдау
кызу, кайнар
суык, салкын
әйбәт, шәп, ару
начар, яман, әшәке
иптәш, сердәш, ахирәт
дошман