Сірке қышқылын алу технологиясы презентация

Кіріспе
Негізгі бөлім
Тарихы
Физикалық және химиялық қасиеттері
Алыну жолдары
Технологиялық сызба нұсқасы
Қолданылуы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Жоспар

Спирттік сұйықтықтардан сірке қышқылын өндіру тәсілі мыңдаған жылдар бұрын белгілі болған еді. Гректер мен Римдіктер сірке қышқылын құлдарға қарқындылық күшін беретін және шөлін басатын сусын ретінде қолданған. Олар бұл сусынды шараптың бетін ашып қойып алған болатын. Бактерия пленкасы шараптың бетінде қалқып жүреді.

Сірке қышқылының ашылуына швед химигі И.Я. Берцелиус те зор үлес қосты. Ол 1814 жылы сірке қышқылының сандық құрамын анықтады.
1845 жылы неміс химигі А.В. Кольбе ең алғаш болып күкіртті көміртек, хлор және судан сірке қышқылын синтездеп алған болатын.

Сірке қышқылы - этан қышқылы, CH3COOH – бір негізді органикалық қышқыл. Ол өткір иісті, қышқыл дәмді, тұссіз сұйық. Суда кез келген мөлшерде ериді. Ылғал сіңіргіш қасиеті бар. Сусыз сірке қышқылының балқу t=16,75ºС, қайнау t=118,1 ºС, тығызд. 1,055 г/см3 (15ºС-та).
Физикалық қасиеттері

1)Тұздар түзуі. Негіздермен, негіздік оксидтермен, активті металдармен жеңіл әрекеттеседі:
2CH3COOH + Mg → (CH3COO)2Mg + H2↑
CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
2)Этерификация реакциясы. Спирттермен күрделі эфирлер түзеді:
CH3COOH + CH3-CH2OH → CH3-CO-O-CH2-CH3 + H2O
3)Галегентуындылар түзуі. Галогенангидридтер түзілуі:
CH3COOH + PCl3 → CH3-CO-Cl + H3PO3
Зелинский-Гелль-Фольгард реакциясы: PCl3, I2
CH3COOH + Cl2 → CH2Cl-COOH + HCl
4)Ангидридтер түзілуі. Қышқылдарды қыздыру арқылы дегидратациялау кезінде қышқыл ангидридтері түзіледі: t, Al2O3
CH3COOH + CH3COOH → CH3-CO-O-CO-CH3 + H2O
5)Тотықсыздану. Йодты сутекпен алканға дейін тотықсызданады:
CH3COOH + 6HI → CH3-CH3 + 2H2O + 3I2
Химиялық қасиеттері

1) Спиртерді тотықтыру:
CH3CH2OH + [O] → CH3COH + [O] → CH3COOH
2) Күрделі эфирлерді гидролиздеу:
CH3-O-CO-CH3 + H2O → CH3COOH + CH3OH
3) Нитрилдерді қышқылдық н/е негіздік гидролиздеу:
CH3-CN + H2O → CH3CONH2 + H2O → CH3COOH + NH3
Алыну жолдар

Сірке қышқылын алу синтезі келесі сатылардан тұрады:
1. Ацетиленді алу.
CaC2 + H2O → C2H2 + Ca(OH)2
2. Кучеров реакцисы бойынша ацетилен гидратациясы.
C2H2 + H2O → CH3CHO
3. Сірке альдегидінің ауа оттегісімен сірке қышқылына дейін тотығуы.
Mn, Co, Wa катализаторларының қатысында.
СН3СНО + FeSO4 + Н2О = СН3СООН + H2SO4 + Fe
Зертханада алынуы